Güncelleme Tarihi: 09.01.2024

Yüksek lisans tezlerinden sonra doktora tezleri yer almaktadır.

 

KAPADOKYA KONULU YÜKSEK LİSANS TEZLERİ

Özet:

Tedarik zinciri yönetimi, günümüzde pek çok işletmenin en önemli işlevlerinden biri haline gelmiştir. Turizm endüstrisinin önemli unsurlarından biri olan konaklama işletmeleri de yoğun rekabet şartlarına bağlı olarak doğru tedarik zinciri yönetimi politikaları ile bir taraftan mal ve hizmetlerin kalitesini yükseltmeye çalışmakta, diğer taraftan da maliyetlerini minimum seviyede tutmaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı konaklama işletmelerinin tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının incelenmesi, tedarik zinciri yönetimine ilişkin temel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin Kapadokya Bölgesi bağlamında değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Kapadokya Bölgesi’nde faaliyet gösteren Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan turizm işletme ve turizm yatırım belgesi alan 103 konaklama işletmesinden olasılığa dayalı olmayan kolayda örnekleme yöntemi ile anket tekniğinden yararlanılarak 03.05.2019-15.06.2019 tarihleri arasında veri toplanmıştır. Veri toplamada Li, Ragu-Nathan, Ragu-Nathan ve Rao (2006) tarafından geliştirilmiş ölçek kullanılmıştır ve ölçek Türkçeye çevrilerek uygulanmıştır. Katılımcıların tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının birtakım demografik ve işletme özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için parametrik olmayan analiz tekniklerinden Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis H testlerinden yararlanılmıştır. Analizler sonrasında, konaklama işletmelerinin tedarikçi ilişkilerine yönelik yüksek katılım göstermekle birlikte özellikle tedarikçiler ile bilgi paylaşımı konusunda ifadelere düşük katılım gösterdikleri ortaya çıkmıştır. Ayrıca konaklama işletmelerinin tedarik zinciri uygulamalarının birtakım demografik ve işletme özelliklerine göre anlamlı şekilde farklılaştığı da tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Turizm Sektörü, Tedarik Zinciri Yönetimi, Konaklama İşletmeleri.

 

 

Özet:

Turizm endüstrisinin alt kolu olarak faaliyet göstermekte olan konaklama işletmeleri sektörü, sosyoekonomik, kültürel ve teknolojik gelişmelerin yanı sıra, geçtiğimiz 40 yıl içinde tüketim alışkanlıklarında ortaya çıkan değişimlerden de etkilenerek, önemli bir gelişim sürecini sürdürmektedir. Sektörün hızlı gelişim sürecinde karşılaştığı en önemli sorunlardan birisi de, büyüme hızıyla doğru orantılı şekilde artan nitelikli işgücü ihtiyacının, işgücü piyasası tarafından yeteri kadar arz edilememiş olmasıdır. Dünyadaki tüm turizm ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye’de de belirli turizm bölgelerinde yer alan konaklama işletmelerinin, nitelikli işgücü talepleri her geçen yıl artmakta ve bu alanda giderek artan bir rekabet ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin ve dünyanın en önemli turizm bölgeleri arasında yer alan Kapadokya turizm bölgesindeki konaklama işletmelerinin, işgücü bulma konusundaki sorunları incelenmektedir. Araştırmada, bölgede faaliyet göstermekte olan 135 konaklama işletmesinin yöneticileri ile yapılan anket çalışmasından elde edilen 92 adet geçerli anket çıktısının sonuçları incelenmiştir. Araştırmanın genel sonuçları göstermektedir ki, bölgede yaygın şekilde ortaya çıkan nitelikli işgücü tedarik sorunları, nitelikli işgücü ile işletmeler arasındaki belirgin beklenti uyuşmazlıklarıyla ilişkilidir. Bu uyuşmazlıklar işgücü açısından ücret, ilave imkânlar, kariyer beklentisi ve işin kalıcılığı gibi alanlarda yoğunlaşırken, işletmeler açısından yüksek turizm eğitimi olan çalışanların pratik iş becerilerinin yetersizliği ve eğitimsiz işgücünün mesleki bilgi birikiminin yetersizliği alanlarına yoğunlaşmaktadır.

 

 

Özet:

Ülkemiz turizmi açısından Kapadokya Bölgesi önemli bir konuma sahiptir. Bölgeyle özdeşleşen Nevşehir ili ise yatak sayısında Türkiye’de beşinci sıradadır. Bölgenin kendine özgü jeolojik yapısı dünyanın dört bir yanından insanları cezbetmektedir. Turizmde bir marka haline gelen Kapadokya Bölgesi’nde yapılardaki geleneksel doku bölgenin mimarisini eşsiz kılmaktadır. Bölgenin Dünya Miras Alanları içine dâhil edilmesi ve küreselleşmenin etkisi, konaklama yapılarının sayısında artış yaşanmasına ve mevcut konaklama yapılarında mekânsal değişimlere neden olmuştur. Özellikle butik otellerin yoğunlukta olduğu bölgede kullanıcı gereksinimleri zaman içerisinde değişmiş ve bu durum mimariyi de etkilemiştir. Konaklama yapılarında kullanıcı gereksinimlerini iyi kavramak ve değişen gereksinimlere uygun mekânsal değişimler gerçekleştirmek turizm sektörünün bölgedeki başarısı için şarttır. Bu çalışmada, Kapadokya Bölgesi’nde yer alan Avanos, Göreme, Ortahisar, Uçhisar ve Ürgüp olmak üzere beş yerleşkede kullanıcı ve işletme temsilcilerine anket yapılmıştır. Kullanıcıların konaklama detaylarına ilişkin performans değerlendirmesi, yapılara plan ve proje aşamasında gösterilen özenin durumunu ortaya koymaktadır. Kullanıcı gereksinimlerinin tam karşılanamaması, artan talep ve teknolojinin ilerlemesiyle sayılarında son yıllarda artış yaşanan çağdaş yapılara olan yönelim, Kapadokya Bölgesi’nin yerel mimari dokusunu bozarak doğal ve tarihi siluetini değiştirmektedir. Kullanıcı gereksinimlerinin konaklama yapılarına etkisi bu tez ile incelenmiş ve ulaşılan sonuçta bundan sonra yapılması düşünülen özelde bölge ve genelde de ülke konaklama yapılarının gelişimine yön göstermesi umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kullanıcı Gereksinimleri, Konaklama Yapıları, Kapadokya, Performans Analizi, Mekânsal Değişim

 

 

Özet:

Kapadokya, sahip olduğu doğal, tarihi ve kültürel özellikleriyle, Türkiye’de dört mevsim boyunca turizm faaliyetlerinin gerçekleştirildiği nadir illerden biridir. Dünyada ve Türkiye’de alternatif turizm çeşitlerine talep, gün geçtikçe artmaktadır. Kapadokya’nın diğer turizm merkezlerinden farklı olarak sunduğu balon turizmi, tarih ve kültür turizmi gibi alternatif turizm çeşitleri, bölgeyi çekici bir destinasyon haline getirmektedir. Bu sebeple, Kapadokya’nın ulusal ve uluslar arası anlamda tanıtımı önem kazanmaktadır. Kapadokya, yedi bin yıl öncesine dayanan tarihiyle, farklı medeniyetler ve devletlere ev sahipliği yapmasıyla birlikte kültür ve inanç merkezi haline gelmiş, zengin tarihi geçmişe sahip olan bir şehirdir. İnanç turizmi, dini inançların motive ettiği her türlü seyahati kapsamaktadır. Kapadokya, ulusal ve uluslararası inanç turizmi konusunda önemli bir potansiyele sahiptir. İnanç turizmiyle ilgili en yoğun talep alan bölgenin, Nevşehir ili ve ilçelerinden oluşması sebebiyle bu çalışmanın uygulama alanı olarak, çekirdek Kapadokya şeklinde anılan Nevşehir merkez ve ilçeleri seçilmiştir. Bu bağlamda söz konusu araştırmanın amacı; turistik ürün çeşitlendirmesi kapsamında, Kapadokya bölgesindeki inanç turizmi kaynaklarını değerlendirmek ve bu bölgenin hak ettiği talep düzeyine ulaşabilmesi için önerilerde bulunmaktır. Bu amaç çerçevesinde, Kapadokya’yı 2018 yılında ziyaret eden, rastlantısal olarak seçilen 198 yabancı ve 163 yerli turiste anket uygulanmış, ziyaretçilerin Kapadokya’nın inanç turizmi kaynaklarını değerlendirmeleri sağlanmıştır. Araştırma verileri üzerinde Varyans analizi (One-Way Anova Analizi) ve bağımsız örneklem T-Testi yapılmıştır. Araştırma sonrasında elde edilen sonuçlara göre; Kapadokya’yı ziyaret edenlerin çoğunluğunu kadınların, bekârların, orta yaş grubunun, işçi ve memur kesiminin, İslamiyet ve Hıristiyanlık inancına sahip olanların, yerli olarak İstanbul’dan gelenlerin, yabancı olarak da İtalya’dan gelenlerin oluşturduğu görülmüştür. Ziyaretçilerin ziyaretlerinden memnun kaldıkları ve memleketlerine döndüklerinde çevresindekilere tavsiye etme niyetinde oldukları tespit edilmiştir. Kapadokya’da en çok Kurşunlu Camii ve Karanlık Kilise’nin ziyaret edildiği görülmüştür. Bölgenin zengin bir inanç turizmi potansiyeline sahip olduğu, inanç turizmine yönelik alanların tarihi ve kültürel özellikler taşıdığı, Kapadokya halkının başka kültürden insanlara olumlu bir tutum sergilediği tespit edilmiştir.

 

 

Özet:

Kapadokya, doğa ve tarihin kimi zaman doğal yollarla; kimi zaman da insanların müdahalesiyle bütünleştiği bir bölgedir. Bu bölge, yüzyıllar boyunca oluşmuş ve oluşumu devam eden peri bacalarının yanında; insan eliyle yapılan kaya oyma yapılarla hala değişmektedir. Bölgedeki değişim sırasında gerekli tedbirler alınmadığı için özellikle kaya oyma yapılar yok olmakta veya yok olma sürecine girmektedir. Bu tez, Türkiye ve dünya mirasında çok önemli yeri olan bu bölgedeki kaya oyma yapı sorunlarının önceden tespit edilip, sorunları çözmek için önerilerin geliştirilmesiyle, bu kültürel mirasın yok olmasının önlenebileceği düşünülerek hazırlanmıştır. Tezin birinci bölümünde kaya oyma yapılar üzerine yapılan çalışmalar açıklanarak literatür özeti oluşturulmuş ve tezin amacı, kapsamı, kabul edilen varsayımlar ve tez yöntemi açıklanmıştır. İkinci bölümde; Kapadokya Bölgesi’nin tarihi, iklimi, bitki örtüsü, jeolojik özelliklerinden stratigrafisi ve fay sistemi açıklanmış böylece çalışma alanının geneli hakkında bilgi sunulmuştur. Üçüncü bölümde; Kapadokya Bölgesi geleneksel yapı türleri açıklanmış, kaya oyma yapılar için yeni bir sınıflandırma oluşturulmuştur. Tez kapsamında incelenen kaya oyma tekniğiyle oluşturulan Malta Haçlı Kilise, Ortahisar Kalesi, Mazı Yeraltı Şehri, Bahçeli Köyü konut ve depo yapısı hakkında genel bilgiler paylaşılmıştır. Dördüncü bölümde; Kapadokya Bölgesi kaya oyma yapılarında görülen hasarları analiz etmek için kaya hasarları araştırılmış, incelenen kaya oyma yapılarda mevcut hasarlar yapıların plan, kesit ve görünüşleri üzerine işlenmiştir. Beşinci bölümde; tez kapsamında incelenen yapılarda yaz ve kış dönemlerinde yerinde yapılan tahribatsız ölçümler ve alınan malzeme örneklerinde laboratuvarda yapılan çeşitli deneyler ile malzemelerin fiziksel, mekanik, kimyasal, petrografik ve mineralojik özellikleri saptanmıştır. Elde edilen veriler ile genel bir değerlendirme yapılıp farklı özelliklerin birbiri ile ilişkileri ortaya konmuştur. En son bölümde ise kaya oyma yapı malzemelerinin fiziksel, mekanik, kimyasal, petrografik ve mineralojik özelliklerinden elde edilen genel sonuçlar paylaşılmış bu sonuçlar neticesinde kaya oyma yapı sorunlarını gidermek için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Kapadokya Kaya Oyma Yapı Sorunları, Malta Haçlı Kilise, Ortahisar Kalesi, Mazı Yeraltı Şehri, Bahçeli Köyü Konut ve Depo Yapısı, Kaya Malzemesinin Fiziksel-Mekanik-Kimyasal-Petrografik ve Mineralojik Özellikleri

 

 

Özet:

Araştırmanın amacı, konaklama işletmelerinde çalışan işgörenlerin algıladıkları örgütsel adaletin işe yabancılaşma üzerine etkisini ortaya koymaktır. Böylece örgütsel adalet algısı ile işe yabancılaşma eğilimi arasında ilişkinin veya etkinin olup olmadığı, varsa da ne boyutta bir ilişki veya etki olduğu belirlenecektir. Araştırmanın amaçlarına bağlı olarak literatürden hareketle oluşturulan tezin kavramsal çatısını oluşturan örgütsel adalet ve işe yabancılaşma olmak üzere iki değişken ve bu değişkeni oluşturan alt değişkenler anket yardımıyla 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerde çalışan işgörenler üzerinde test edilmiştir. Örgütsel adaleti oluşturan her bir boyuta ilişkin ölçek oluşturulurken, literatür taraması sonucunda Niehoff ve Moorman (1993) tarafından geliştirilen “Örgütsel Adalet Ölçeği”nden yararlanılmıştır. İşe yabancılaşma değişkeni araştırmada bağımlı değişken olarak analiz edilmiştir. Buna bağlı olarak anket cevaplayıcılarının işe yabancılaşmalarını ölçmek amacıyla, yabancılaşmanın güçsüzlük, anlamsızlık, kuralsızlık, yalıtılmışlık ve kendine yabancılaşma boyutları dikkate alınarak bir ölçek oluşturulmuştur. Bu ölçek, Günsal (2010), Gürcü (2012) ve Kasapoğlu (2015) çalışmalarında kullanılan yabancılaşma ölçeklerinden yararlanılarak oluşturulmuştur. Araştırmanın evrenini, Nevşehir ilinde bulunan konaklama işletmelerinde çalışan işgörenler oluşturmaktadır. Ancak tüm işgörenlere ulaşmanın zorluğundan dolayı araştırmanın örneklemini, Nevşehir ilinde bulunan 3, 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinde çalışan 242 işgören oluşturmuştur. Bu doğrultuda olasılık dışı örnekleme yöntemlerinden yargısal örnekleme tekniği kullanılmıştır. Anket formlarının otel işletmelerine elden bırakıp alma ve yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak doldurulmuştur. Bu araştırmanın sonuçları bilgisayar ortamında, uygun program ve uygun analiz teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada frekans, yüzde, standart sapma, mod, korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda örgütsel adalet algısının orta düzeyde çıktığı görülürken işe yabancılaşma eğiliminin ise düşük düzeyde çıktığı görülmektedir. Yapılan korelasyon analizinde örgütsel adaleti oluşturan boyutlardan dağıtım adaleti, prosedür adaleti ve etkileşim adaleti ile işe yabancılaşma arasında anlamlı ve negatif bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. Yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda dağıtım adaletinin işe yabancılaşma eğilimine olan etkisinin doğrusal ve pozitif yönlü olduğu, prosedür adaleti ve etkileşim adaletinin işe yabancılaşma eğilimine olan etkisinin ise doğrusal ve negatif yönlü olduğu sonucu elde edilmiştir. Bu analiz sonucuna göre algılanan örgütsel adalet işe yabancılaşma eğiliminin 16,8’ini açıklamaktadır ve bu oranın düşük olduğu görülmektedir. Çünkü örgütsel adaletin yanı sıra iş tatmini, tükenmişlik gibi değişkenlerin de işe yabancılaşma üzerinde etkisi olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Konaklama işletmeleri, örgütsel adalet, işe yabancılaşma, Nevşehir.

 

 

Özet:

Turizm, ülkelerin kültürel, sosyo-ekonomik gelişimleri üzerinde etkili olan en önemli endüstrilerden biridir. Ancak ülkelerin sürekli yenilenen kültürel, sosyo ekonomik koşulları turizm endüstrisini ve anlayışı da değiştirmektedir. Günümüzde turizm endüstrisinden yararlanmak isteyen uluslar, tüm sektörleriyle -konaklama, yeme-içme, ulaşım ve eğlence- bu sürekli yenilenen turizm anlayışına kendilerini uydurma çabaları içerisindedirler. Turizm sektörlerinin çabalarını kolaylaştıracak, cazibe merkezi olmasına katkıda bulunacak unsurların başında turizm destinasyonunun sahip olduğu çekicilikler, doğal, coğrafi, tarihi, kültürel ve alt-üst yapı olanakları gelmektedir. Kapadokya Bölgesi, sahip olduğu çekiciliklerle, Türkiye’nin önde gelen turizm cazibe merkezlerinden biri olarak her yıl milyonlarca yerli ve yabancı turisti ağırlamaktadır. Bir destinasyonda turistleri ağırlayan en önemli sektör konaklamadır. Turizm endüstrisinin yapı taşlarından biri olan konaklama sektörü, oteller, moteller, pansiyonlar vb. kendi içinde çok farklı tüketici kesimlerinin konaklama ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yapılanmış işletmelerden meydana gelmektedir. Konaklama sektöründe hizmet veren birçok tesis, ‘farklılaşma’ yoluna giderek diğer işletmeler karşısında avantaj elde etmeye çalışmaktadırlar. Farklılaşan işletmeler bulundukları turizm merkezinin cazibesinin artmasına da yardımcı olmaktadırlar. İşletmelerin farklılaşmasına günümüz müşteri kitlesinin değişen konaklama anlayışı neden olmaktadır. Butik oteller, konaklama sektöründe ‘farklılaşma’ çabalarına cevap verebilen en önemli otel türlerinden biridir. Bu oteller, seçkin, eğitimli ve varlıklı müşteri kitlesine hitap eden, fiziksel koşulları ve hizmet anlayışlarıyla öne çıkan günümüz konaklama anlayışının ürünleridirler. Butik otellerin konaklama sektörüne getirdiği farklılıklar, müşterilerin destinasyon seçiminde ve geceleme sayılarının artmasında önemli etkenlerdir. Kapadokya, sahip olduğu coğrafi özellikleri -peribacaları, vadiler vb.- ve tarihi geçmişi ile butik otellerin istediği farklılıkları potansiyelinde barındıran bir bölgedir. Kapadokya Bölgesi’nde çok sayıda butik otel bulunmaktadır. Bu çalışmada da, ilk olarak Kapadokya Bölgesi’nin turistik çekiciliklerinin turistler üzerindeki etkisi ve bu çekiciliklerin bölgede kalış süresine katkısı incelenmektedir. İkinci olarak turizm endüstrisinin ve konaklama sektörünün en yeni ve ‘farklılaştırılmış’ ürünleri butik otellerin özelliklerinin -fiziki koşulları, hizmetleri vb.- Kapadokya Bölgesi’nin cazibesine, bölgeye gelen turist sayısına, konaklama talebine ve geceleme sayısına etkileri araştırılmaktadır. Bu bağlamda da, çalışma, Kapadokya’daki butik oteller üzerine yapılan bir saha araştırması kapsamında 431 yerli ve yabancı turist üzerine uygulanan bir anket çalışmasını ve toplanan verilerin analizinden elde edilen bulguları içermektedir. Elde edilen bulgulara göre, Kapadokya Bölgesi’nde yer alan butik otellerden (40) tanesinde konaklayan (240) yabancı ve (191) yerli turistin tatillerini Kapadokya Bölgesi’nde geçirmek isteme nedenlerinin başında, Kapadokya’nın çekici, kendine özgü doğal güzellikleri, farklı bir kültüre sahip, huzurlu ve sakin bir yer olması ile turistlerin sanat ve spor etkinliklerine katılma olanaklarının bulunması gelmektedir. Kapadokya Bölgesi’nde 2-4 geceleme yapmayı planlayan ancak eğer daha çok paraları ve zamanları olsaydı planladıklarından daha uzun süre kalmak istediklerini belirten turistlerin konaklama tercihini butik otellerden yana kullanmalarının nedenleri de Kapadokya Bölgesi butik otellerinin fiziki yapısı- doğal, kayadan oyma mimarisi, konumu, dağ vadi manzaraları, kemerli odaları- sakin, sıcak ve huzurlu ortamları, temiz ve hijyen olması, kaliteli hizmet anlayışı, yiyecek- içeceklerinin sağlıklı bulunması ve fiyatlarının oldukça makul görülmesi şeklinde sıralanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Turizm, butik otel, butik otel özellikleri, butik otel hizmetleri, geceleme süreleri, Kapadokya, tercih nedenleri, cazibe merkezi.

 

 

Özet:

Son yirmi yıl içinde küresel ve değişen yönetim anlayışı ile birlikte işletmeler için iç kontrol sistemi önem kazanmıştır. Bu çalışmada beş yıldızlı Dedeman Kapadokya Oteliindeki iç kontrol sisteminin uygulanış şekilleri ve iş akış süreçleri araştırılmıştır. İşletme faaliyetlerinin etkinliğini koruyan ve amaçlarına ulaşmalarına yardımcı olan iç kontrol sistemi kavramı, istenilen düzeyde bir güven ortamı yaratma çabalarının bir parçası sonucu ortaya çıkan bir kavramdır. Bunun yanında bu sistem, faaliyetlerin etkinliği, mali tabloların şeffaflığı ve kesinliği ve ilgili kanunlara uyum gibi ana amaçlarını, işletme personelinin ve yönetim ile birlikte ortaya koyacağı çabalar ile başaracaktır. Bu sistemin kapsamlı ve etkin anlatımı için özellikle COSO modeli ve bunun uygulanış şekilleri üzerinde durulmuş, uygulama kısmında ise otel işletmesinin iş akış prosedürleri incelenmiş ve departman yöneticileri ile birebir görüşmeler yapılmıştır. Bu işletmenin faaliyet uygulamaları incelendiğinde işletmede iç kontrol sisteminin ve oto kontrol kavramının çok verimli işlediği ve hile, hata, yolsuzluk gibi vakaların büyük çoğunlukla önlendiği görülmüştür. Çok nadiren ortaya çıkabilen vakalar ise iç kontrol sisteminin güncellenme ve yenileme çalışmalarıyla nadiren tekrar yaşanmaktadır.

Anahtar Sözcükler: İç Kontrol Sistemi, İç Denetim, Otel İşletmeleri

 

 

Özet:

Bu çalışma, Kapadokya bölgesinde bulunan Kayseri ve Nevşehir illerinde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinin web tabanlı pazarlama araçlarından biri olan e-postayı kullanım düzeylerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu tez çalışmasında, konaklama işletmelerine gizli müşteri çalışması adı altında e-posta gönderilerek ileri bir tarih için müsaitlik ve verilen hizmetlerle ilgili sorular sorulmuştur. Otel işletmelerinin bulundukları bölgeye, yıldızına ve büyüklüğüne göre verdikleri cevaplar arasında ilişki kurulmuştur. Türkçe ve İngilizce e-postalara ait hız, biçim ve içerik değişkenleri analiz edilmiş ve iki grup arasındaki farklılıklar test edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; otel işletmelerinin oda sayısı arttıkça e-postaya cevap vermelerinde düşüş olduğu görülmüştür. Otel yıldızı ve biçim arasında ise pozitif bir ilişki olduğu, dolayısıyla otellerin yıldız sayıları arttıkça e-postalara biçimsel olarak daha önem verdikleri ortaya çıkmıştır. Ayrıca otel işletmelerinin Türkçe gönderilen e-postalara İngilizce e-postalara oranla biçimsel olarak daha fazla önem gösterdikleri belirlenmiştir.

 

 

Özet:

Bu araştırmanın amacı; işgücü devir hızı ve motivasyon ilişkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla işgücü devir hızını azaltmak için en uygun motivasyon araçlarının neler olduğu incelenecektir. Kapadokya bölgesinde faaliyet gösteren otel işletmeleri araştırmanın ana kütlesi olarak saptanmıştır. Elde edilen veriler betimleyici istatistikler, cronbach’s alpha, bağımsız örneklemler için ki-kare testi, one way Anova testi ve t-testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda Kapadokya bölgesinde çalışanların devir hızına eğilimleri arttıkça motivasyon seviyelerinde de düşüş yaşandığı görülmüştür. Çalışanlar arasında 26-35 yaşarasında olanlar çoğunlukta görülmektedir. İşgörenlerin otelde çalışma süresi ise 4-10 yıları asında değişmektedir. Kapadokya bölgesinde işgücü devir hızı oranı % 46,8 olarak hesaplanmıştır. Bu da otel işletmeleri için yüksek bir oranı ifade etmektedir.

Anahtar Kelimler: Konaklama İşletmeleri, Motivasyon, İşgücü devir hızı.

 

 

Özet:

Rekabetin hızla arttığı, ürün ve hizmetlerin gittikçe daha benzer özelliklere sahip olduğu, tüketici istek, ihtiyaç ve beklentilerinin sürekli olarak değiştiği turizm endüstrisinde yer alan işletmeler müşteri kazanmak ve sürekli müşteriler oluşturmak üzere ilişkisel pazarlama faaliyetlerine yönelmişlerdir. Müşteriyle uzun dönemli ilişkilerin oluşturulması ancak ilişkisel pazarlama faaliyetleri ile mümkün olmaktadır. Bu araştırmanın amacını; özellikle son yıllarda önemi artan ilişkisel pazarlama yaklaşımının deniz-kum-güneş destinasyonlarından biri olan Antalya’daki 3,4,5 yıldızlı otel işletmeleri ile kültür turizmi destinasyonlarından biri olan Kapadokya’daki 3,4,5 yıldızlı otel işletmelerindeki uygulama benzerliklerinin ve farklılıklarının ortaya çıkarılması ve destinasyonlara göre otel yöneticilerinin ilişkisel pazarlamaya bakış açılarının karşılaştırılması oluşturmaktadır. Bu bağlamda, araştırmanın evrenini Kapadokya ve Antalya’daki 3, 4 ve 5 yıldızlı otel işletmeleri, örneklemini ise, Kapadokya için 2007 Nevşehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü İstatistikleri’ne göre en çok tesise sahip olan ve turizm açısından önemli destinasyonlar olan Nevşehir ve ilçelerinde (Merkez, Avanos, Kozaklı ve Ürgüp) bulunan 3, 4, 5 yıldızlı otel işletmeleri, Antalya için ise; 2007 Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü İstatistikleri’ne göre en çok tesise sahip olan ve turizm açısından önemli destinasyonlar olan Antalya ve ilçelerinde (Merkez, Alanya, Kemer, Manavgat) bulunan 3, 4, 5 yıldızlı otel işletmeleri oluşturmaktadır. Veri toplama yöntemi olarak 246 adet Antalya’daki 3, 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerine, 24 adet ise Kapadokya’daki otel işletmelerine olmak üzere toplam 270 otel işletmesine anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 15.0 paket programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Otel işletmelerinin satış ve pazarlama faaliyetleri kapsamında ilişkisel pazarlamanın etkisine ilişkin yönetici görüşlerinin Kapadokya ve Antalya destinasyonlarına göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği test etmek için ?bağımsız gruplar t testi, İlişkisel pazarlama faaliyetlerinin oteller açısından değerlendirilmesine ilişkin 25 maddelik ölçeğin faktör yapısını incelemek amacıyla döndürülmüş ?temel bileşenler analizi (TBA) kullanılmıştır. Elde edilen istatistikî sonuçlara göre; araştırmaya katılan Antalya’daki otel işletmelerinin Kapadokya’daki otel işletmelerine göre ilişkisel pazarlama faaliyetlerini uygulamaya daha eğilimli oldukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: İlişkisel Pazarlama, Turizm Endüstrisi, Konaklama İşletmeleri, Müşteri ilişkileri

 

 

Özet:

Bu çalışmanın amacı son dönemlerde rekabetin yoğunlaştığı konaklama işletmelerindeki hizmet kalitesi algılamalarını müşteri ve yönetici boyutuyla karşılaştırmak ve değerlendirmektir. Konaklama işletmelerinde hizmet kalitesinin ölçülmesine yönelik çalışmalarda yöneticilerin bakış açısından çok, genellikle müşterilerin bakış açısına yer verildiği, yöneticilerin değerlendirilmelerinin göz ardı edildiği görülmektedir. Yapılan literatür araştırmasında da müşteri ve yöneticilerin otellerdeki hizmet kalitesine ilişkin değerlendirmelerini bir arada analiz eden çalışma sayısının oldukça az olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmada Kapadokya Bölgesi’ndeki konaklama işletmelerinde sunulan hizmet kalitesi hem yönetici hem de müşteriler bakış açısıyla analiz edilmiştir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk iki bölümde ikincil veriler ışığında değerlendirmeler yapılmıştır. Son bölüm olan uygulama bölümünde ise alan araştırmasıyla elde edilen verilerin analizi yapılmıştır. Yapılan uygulama doğrultusunda, konaklama işletmelerinde kalite yönetimine yönelik olarak yürütülen çalışmaların yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır. Konaklama işletmelerindeki hizmet kalitesi boyutlarına ilişkin yönetici ve müşteri algılamaları arasında anlamlı farklar olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Hizmet Kalitesi, SERVQUAL Ölçeği, Konaklama İşletmeleri, Kapadokya Bölgesi

 

 

Özet:

Tutundurma çabalan, öncelikle mevcut ve potansiyel müşterilerle iletişim kurulmasıyla başlar. Aynı zamanda, aracı işletmeler de müşterilerin istek ve ihtiyaçları hakkında gerekli bilgileri otel yönetimine bildirirler. Pazarlama karması elemanları olan ürün, fiyat, dağıtım gibi unsurlar satışların artırılması için başarıyla uygulanabilir. Ancak, tutundurma karması elamanları olan reklam, kişisel satış, satış tutundurma, halkla ilişkiler ve duyurum tüketicinin satın alma davranışını etkilemeyi amaçlayarak, satışların artırılması için tek olarak ya da birlikte kullanılabilir. Tutundurma çabalarının belirlenen amaçlara ulaşabilmesi için gerekli olan müteakip noktalar: 1- Tutundurma amaçlan belirlenmelidir. 2- Tutundurma bütçeleri oluşturulmalıdır. 3- Tutundurma karması elemanları belirlenmelidir. 4- Gerekli örgütlenme sistematik olarak oluşturulmalıdır. 5- Tutundurma çabalarının sonuçlan kontrol edilmeli ve değerlendirilmelidir. Otel yöneticileri, tur operatörleri ve seyahat acentaları gibi aracı kuruluşlarla, ortaklaşa tutundurma plân ve çabalan yapmalıdır. Aynı zamanda, mevcut ve potansiyel müşterilerle iyi ilişkiler içerisinde olmak için yukarıda belirtilen noktalan dikkate almalıdır. Bu çalışmanın amacı; otel işletmelerinde tutundurma çabalarının incelenmesi ve uygulanabilir önerilerin sunulmasıdır. Araştırmanın sonuçlan, otel işletmelerinin tutundurma çabalan hakkında gerekli bilgileri vermesi ve eksikliklerin tespit edilmesi bakımından önem taşımaktadır. Ay nı zamanda, araştırmanın sonuçlan işletmelerin tutundurma çabalarını araştırma ve uygulama kapasitesini göstermesi bakımından önem taşımaktadır. (Hangi noktaların önemli, hangilerinin yapılmaması gerektiğinin belirlenmesi için). Konu ile ilgili olarak öncelikle, literatür taraması yapılmış olup, bu konuda daha önceki çalışmalar, araştırmalar, kaynaklar, yayınlanan makaleler incelenmiş ve bu araştırmanın amacı doğrultusunda, gerekli değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırma için gerekli olan birincil veriler, yüz yüze anket metodu uygulanarak toplanmıştır.-vm İşletme yöneticilerinin tutundurma çabaları yapmaktaki amaçlan; satışları artırmak ve pazar payını yükseltmektir. Tutundurma çabalarında, tutundurma karması elemanlarından sırası ile, satış tutundurma, kişisel satış ve reklamdan yararlanılmaktadır. Aracı işletmelerle ortak tutundurma çabalan yapılmakta ve onların fırsatlarından yararlanmaktadırlar Reklam faaliyetlerinde, doğrudan reklam (katalog, işletme broşürü v.b.), açık alan reklamı ve medya reklamından, kişisel satış faaliyetlerinde, hem yönetici hem de personel çabalarından, halkla ilişkiler faaliyetlerinde ise, işletmeyi tanıtıcı faaliyetler ve görsel sunuşlar teknikleri uygulanmaktadır. Tüketicilere yönelik satış tutundurma faaliyetleri olarak, özel ve paket programlar ile taksitli ödeme kullanılmakta, aracılara yönelik ise, doğrudan postalama (broşür, fiyat listeleri v.b.) ve toplantılar uygulanmaktadır. Personeli teşvik amacıyla, prim, terfi ve ikramiye uygulamaları yapılmaktadır. Genel olarak işletmelerin web sitesi vardır ve bu siteler tanıtım, rezervasyon ve genel bilgiler olarak internet aracılığı ile kullanılmaktadır. Ankete katılan tüm işletmeler, tutundurma çabalarının olumlu sonuçlarının olduğuna inanmaktadır. Bölge otel işletmelerinin, pazarlama ve pazarlama karması elamanlarından tutundurma çabalan ve uygulamaları konusunda, kalifiye personel eksikliği, bütçe yetersizliği, örgütlenme eksikliği gibi bazı sorardan vardır. Ancak, bu sorunlar yetenekli bir yönetim ve personel çabalan ile halledilebilir.

Anahtar Kelimeler: Otel işletmeleri, tutundurma, reklam, kişisel satış, halkla ilişkiler.

 

 

Özet:

Otel işletmelerinde hizmet içi eğitim uygulamaları, personelin daha kaliteli olması ve daha üstün hizmet vermesi açısından önemlidir. Otel işletmelerinde uygulanan iş başı ve iş dışı eğitim yöntemlerinin amacı, işletmenin hedeflerine çalışanlarını yönlendirmektir. Uygun eğitim yöntemlerinin seçilmesi, eğitimden istenilen hedefe ulaşmasını sağlayacaktır. Fakat bundan önce otel işletmelerinin personel eğitimi ihtiyacını analiz etmesi, buna uygun eğitim programlan hazırlaması gerekmektedir. Eğitim sona erdikten sonra değerlendirilme yapılması, eğitimin başarısını veya başarısızlığını gösterecektir. Otel işletmelerinde hizmetiçi uygulamalarına yönelik Kapadokya Bölgesi’nde yapılan bu çalışma mevcut durum tespitine yöneliktir. Çalışmanın sonunda işletmelerin hizmetiçi eğitim uygulamaları için neler yaptıkları belirlenmiştir. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde, otel işletmeleri ve bölümleri, otel İşletmelerindeki bölümlerin organizasyon yapıları üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde, eğitim ve hizmetiçi eğitim kavranılan açıklanmıştır. Ayrıca eğitim ve hizmetiçi eğitimin önemi, hedefleri ve ilkelerinden bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde, otel işletmelerinde hizmetiçi eğitim uygulamalarının süreci anlatılmıştır. Hizmetiçi eğitim programları, eğitim yöntemleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca hizmetiçi eğitim ile verimlilik arasındaki ilişki hakkında da bilgi verilmiştir. Dördüncü ve son bölümde, otel işletmelerindeki hizmetiçi uygulamaları anket yolu ile analiz edilmiştir. Anketler analiz edilmiş ve sonuçları değerlendirilmiştir. Ayrıca konu ile ilgili yapılan çalışmalardan da bahsedilmiştir. Araştırma sonucunda, araştırma kapsamına alınan otel işletmelerinin çoğunun hizmetiçi eğitime önem verdikleri belirlenmiştir. Otel işletmeleri iş başı eğitim yöntemlerinden ağırlıklı olarak işe alıştırma (oryantasyon) eğitimini kullanmaktadırlar. İş dışı eğitim yöntemlerinden ise anlatma yöntemi kullanılmaktadır. 3, 4 ve 5 yıldızlı ve özel belgeli oteller hizmetiçi eğitime 1 ve 2 yıldızlı otellerden daha fazla önem vermektedirler.

 

 

Özet:

Oteller, ekonomik ve sosyal katkıları sebebiyle Türkiye’de turizm sektörünün en önemli işletmeleridir. Bire-bir iletişimin mümkün olduğu butik oteller ise son yıllarda turist eğilimlerine bağlı olarak sayıca artış göstermişlerdir. Butik otel işletmelerinin de aynı büyük ve kurumsal otel işletmelerinde olduğu gibi varlıklarını sürdürüp, hedeflerine ulaşabilmeleri, başarılı pazarlama stratejileriyle mümkün olmaktadır. Profesyonel stratejik planlama ve uygulama çalışmaları, müşteri potansiyelini artırma ve amaçlanan iş hacmine ulaşma bağlamında, ihtiyaç ve aynı zamanda gereklilik arz etmektedir. Bu çalışmada, butik otel işletmelerinin kullandığı pazarlama karması elemanlarının, pazarlama stratejileri içinde ne derece yer aldığı ve pazarlama iletişiminde önemli rol oynayan sosyal medya pazarlamasını nasıl kullandıkları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışma sonucunda, Türkiye’deki butik otel işletmelerinde, pazarlama faaliyetlerinin düşük bütçelerle ve sosyal medya üzerinden yapılmakta olduğu ve bu çalışmaların her zaman profesyonelce yürütülemediği görülmüştür. Pazarlamanın önemi ve sosyal medya pazarlamasının yükselen değeri, butik otel işletmeleri tarafından dikkate alınmalıdır. Bu faaliyetlere ayıracakları zaman ve bütçe, onların gelecekte daha kalıcı ve başarılı hedeflere ulaşmalarını sağlayacaktır.

 

 

Özet:

Turizm endüstrisi kapsamında yer alan işletmeler içinde en önemli birim konaklama işletmeleridir. Otel işletmeleri en kalabalık personeli barındırmaları açısından ” personel bölümü” adı altında bir örgüt birimini en çok gerektirecek işletmelerdir. Nitekim, otel işletmelerinde istihdam edilen personel sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Turizm işletmelerinin veriminin artması için çalışan personelin sürekli geliştirilmesi, eğitilmesi gerekmektedir. Personel sorunlarını çözüme ulaştırmak, persone!in ve işletmenin verimini artırmak için personel bölümünün kurulmasını zorlayan etmenler gitgide artmaktadır. Orta ve büyük otel işletmelerinde “personel bölümü”nün etkinliği ve işlevlerini, önemini belirlemek amacıyla yapılan çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk iki bölümünde otel işletmeleri ve personel yönetimi ile ilgili kuramsal açıklamalar yer almaktadır. Üçüncü bölüm ise çalışmanın araştırma kısmına ayrılmıştır. Birinci bölümde otel işletmeleri ele alınmış ve otel işletmelerinin de değişik açılardan kendi aralarında sınıflandırılması ve otel yönetimine yer vererek yönetimin işlevleri açıklanmış ve yöneticiler ile yönetilenlerden oluşan otel personeli hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde işletme işlevleri içinde yer alan tez konumuzu da oluşturan personel yönetimi kavramına ve önemine değinilerek otel işletmelerindeki personel bölümünün işlevlerine( personel seçimi, işe alma, personelin geliştirilmesi, eğitimi vb) tek tek değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise İzmir ili merkezde faaliyette bulunan orta ve büyük ölçekli 17 adet (üç,dört, beş yıldızlı) otel işletmesinin personel ve yöneticilerine yönelik yapılan anket çalışmasının değerlendirilmesi ve sonuçlarına yer verilmiştir. Son olarak tez çalışmasının bir değerlendirilmesi yapılmış; konu ile ilgili eleştiri ve önerilere yer verilmiştir.

 

 

Özet:

Otel işletmeciliği, ekonomik, sosyal, demografik gibi dışsal faktörlere oldukça duyarlı bir sektördür. Bu alanda, yöneticilerin dışsal faktörlere etkisi, ancak, tutundurma faaliyetleri ile olasıdır. Rekabetin yoğunlaştığı ve yabancı turist talebinin birçok olaydan etkilendiği bir ortamda, tutundurma faaliyetleri daha da önemli hale gelmektedir. Bu durum, otel işletmeciliği açısından tutundurma faaliyetleri ve araçlarının incelenmesi ve değerlendirilmesini gerektirmektedir. Otel işletmeciliğinde tutundurma faaliyetleriyle ilgili olan bu çalışma, üç bölümden oluşmuştur. Birinci ve ikinci bölüm literatür incelemesi olup; üçüncü ve son bölüm, Türkiye’de bulunan dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde uygulanan tutundurma faaliyetlerinin belirlenmesine dönük araştırma kısmını kapsamaktadır. Araştırmada, otel yöneticilerinin tutundurma faaliyetlerini, öncelikle seyahat acenteleri gibi aracı işletmeler ile mevcut ve potansiyel müşterilere dönük yaptıktan, satış ağırlıklı düşündükleri, ancak, büyük oranda, bu faaliyetler için bütçe hazırlamadıkları anlaşılmıştır. Diğer taraftan, yapılan birçok faaliyetin “reklam” olarak anlaşıldığına dair işaretler elde edilmiştir. Araştırmada, ayrıca, otel işletmelerinin dört ve beş yıldızlı olmasına ve bağımsız, grup, ulusal ve uluslar arası zincir olmalarına göre, tutundurma araçlarının etkinlik bakımından farklı olmadığı anlaşılmıştır. Böylece, her türlü işletme kararında profesyonel yönetimin önemi ortaya bir kez daha çıkmaktadır.

 

 

Özet:

Bu çalışmanın amacı otel işletmelerinin kat hizmetleri departmanında çalışan personellerin maruz kaldıkları mobbingin örgütsel bağlılıklarına etkisini incelemektir. Araştırmanın evrenini Türkiye’de faaliyet göstermekte olan 4 ve 5 yıldızlı otel işletmeleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini İstanbul’da faaliyet göstermekte olan 4 ve 5 yıldızlı otel işletmeleri oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında oluşturulan anket formları kolayda örneklem metoduyla 299 kat hizmetleri personeline yüz yüze iletişime geçerek doldurtulmuştur. Araştırma verileri SPSS istatistik programından faydalanılarak analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonuçları incelendiğinde mobbing ölçeğine ait alt boyutların duygusal bağlılık üzerinde ters yönlü anlamlı bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca mobbing ölçeğine ait iletişime yönelik saldırıların devam ve normatif bağlılığı üzerinde ters yönlü anlamlı bir etkisinin olduğu gözlemlenmiştir. Ancak mobbing ölçeğinin diğer alt boyutlarının devam ve normatif bağlılığı üzerinde ters yönlü anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür.

 

 

Özet:

Bu çalışmada, Trabzon’daki konaklama işletmelerinde çalışanların otel özelliklerine göre deneyimsel pazarlama algısı incelenmiştir. İlk olarak konuyla ilgili Türkçe ve İngilizce literatür taranarak, tezin teorik kısmı yazılmıştır. Tezin araştırma kısmına yönelik olarak; anket formunun oluşturulması için daha önceki araştırmalardan esinlenilmiştir. Nihai anket formu hedef kitleye uygulanmıştır. Hedef kitle olarak Trabzon ilinde yer alan otel işletmelerinde çalışanlar seçilmiştir. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS 20.0 istatistiksel paket programıyla t-testi, ANOVA testi, Cronbach’s Alpha ve tukey testleri uygulanarak elde edilmiştir. Eğlence ve kaçış deneyim boyutlarının otel yıldız sayılarına göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Otel türlerine göre sadece kaçış boyutunda anlamlı farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Otel müşteri profiline göre estetik boyutunda anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Otel kapasitelerine göre eğitim, estetik, kaçış boyutlarında anlamlı farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Duyusal, duygusal ve düşünsel deneyim türlerinin otel yıldız sayılarına göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Otel faaliyet süresi/sahiplik durumu ile ilişkisel tür arasında anlamlı farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Deneyim sağlayıcılarla otel yıldız sayıları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir.

 

 

Özet:

Günümüzde butik otel işletmeleri, müşterilerine sundukları hizmetleri daha uzun süre faydalanmaları için müşteri sadakati oluşturmaya çalışmaktadır. Sadakat oluşturmada hizmet kalitesi oldukça önemli olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında müşteri tatmininin oluşması için önce hizmet kalitesinin; müşteri sadakatinin oluşması için ise müşteri tatmininin önce geldiği kabul edilmektedir. Araştırmada butik otel işletmelerindeki hizmet kalitesinin müşteri tatmini ve müşteri sadakati üzerindeki etkisi incelenmiştir. Konuyla ilgili literatür taraması yapılmış ve 2013 yılında İstanbul’daki butik otel işletmelerinde konaklayan yabancı turistler evreni oluşturmaktadır. Butik otel işletmelerinde konaklayan 385 kişiye anket uygulanarak veriler toplanmıştır. Çalışmada kullanılan ölçeklerin güvenilirliğine ilişkin gerekli analizler yapılmış ve uygun bulunmuştur ölçeklerin güvenilirlik katsayıları Servperf ölçeği için chronbach α:0,92, müşteri tatmin ölçeği α:0,84 ve müşteri sadakati ölçeği için chronbach α:0,71. Veriler yüzde, frekans, t-testi, tek yönlü ANOVA, Tukey HSD Testi ve regreasyon analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda hizmet kalitesinin müşteri tatmini ve müşteri sadakati üzerine olumlu yönde etki ettiği görülmüştür. Ayrıca katılımcıların butik otel işletmelerindeki hizmet kalitesi algılamalarının, tatmin ve sadakat düzeylerinin demografik özelliklerine göre farklılaşıp-farklılaşmadığının test edilmesinde, eğitim durumları ve gelir değişkenlerinin her bir hizmet kalitesi boyutuna yönelik tutum, müşteri tatmini ve sadakat değişkenlerinin tümü için de farklılaştırıcı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

 

 

Özet:

Bu araştırmanın amacı, otel işletmesi çalışanlarının kurumsallaşma algılarını tespit etmek ve çalışanların kurumsallaşma algılarının öznel iyi oluş ve öz uyum düzeylerine etkisini ortaya çıkarmaktır. Bu çalışmanın alan araştırması kısmında bağımsız değişken olarak kurumsallaşma algısının bağımlı değişkenler olarak belirlenen öznel iyi oluş ve öz uyum düzeyleri üzerindeki etkisi ölçülmüştür. Kurumsallaşma algısını, öznel iyi oluşu ve öz uyumu ölçmede daha önce geliştirilmiş ve geçerliliği ve güvenilirliği test edilmiş çok boyutlu ölçekler kullanılmıştır. Araştırmada örnekleme yöntemi olarak tesadüfi olmayan örnekleme yöntemlerinden yargısal (amaca göre) örnekleme yöntemi ile İstanbul il sınırları içinde faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı 43 otel işletmesi araştırma kapsamına alınmış ve veriler otel işletmeleri çalışanlarından anket yoluyla elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kurumsallaşmaya yönelik algısı yüksek olan otel işletmeleri çalışanlarının öznel iyi oluş ve öz uyum düzeylerinin de yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma ışığında, öznel iyi oluş ve öz uyum düzeyleri yüksek personelle çalışmak isteyen otel işletmelerinin kurumsallaşmaya yönelik uygulamalara gereken önemi vermeleri gerekmektedir.

Anahtar Sözcükler: Kurumsallaşma algısı, öznel iyi oluş, öz uyum, otel işletmeleri.

 

 

Özet:

Otel işletmelerinde çalışanlar, misafirlerin isteklerini en iyi şekilde yerine getirmek, onların problemlerini çözebilmek ve işletmeden memnuniyetle ayrılmalarını sağlamakla görevlidir. Bu nedenle çalışanların, duygu ve düşüncelerini doğru bir şekilde ifade etmeleri, uygun davranış şeklini benimsemeleri ve sorunlar karşısında çözüm yolları sunmaları, otel işletmeleri açısından önem arz etmektedir. Bu çalışma, otel çalışanlarının atılganlık düzeylerinin ve problem çözme becerilerinin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde, araştırmanın problemi, amacı, önemi, varsayımları, sınırlılıkları ve tanımları yer almaktadır. İkinci bölümde ilgili alan yazına yer verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümündeki yöntem kısmında araştırmanın modeli, evren ve örneklemi, veri toplama aracı ve tekniği, veri toplama süresi ve verilerin analizi ele alınmıştır. Dördüncü bölüm, araştırmanın bulgularından ve yorumlarından, beşinci ve son bölüm ise elde edilen sonuçlardan ve sonuçlara ilişkin önerilerden oluşmaktadır. Çalışmada kullanılan veriler anket yöntemi ile elde edilmiş olup istatistiksel analizler aracılığıyla değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda otel çalışanlarının atılganlık düzeyleri ve problem çözme becerileri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ve atılgan olan çalışanların problemlerini daha iyi çözdükleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Atılganlık, Problem, Problem Çözme, Otel İşletmeleri Çalışanları.

 

 

Özet:

Turizm endüstrisinin alt kolu olarak faaliyet göstermekte olan konaklama işletmeleri sektörü, sosyoekonomik, kültürel ve teknolojik gelişmelerin yanı sıra, geçtiğimiz 40 yıl içinde tüketim alışkanlıklarında ortaya çıkan değişimlerden de etkilenerek, önemli bir gelişim sürecini sürdürmektedir. Sektörün hızlı gelişim sürecinde karşılaştığı en önemli sorunlardan birisi de, büyüme hızıyla doğru orantılı şekilde artan nitelikli işgücü ihtiyacının, işgücü piyasası tarafından yeteri kadar arz edilememiş olmasıdır. Dünyadaki tüm turizm ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye’de de belirli turizm bölgelerinde yer alan konaklama işletmelerinin, nitelikli işgücü talepleri her geçen yıl artmakta ve bu alanda giderek artan bir rekabet ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin ve dünyanın en önemli turizm bölgeleri arasında yer alan Kapadokya turizm bölgesindeki konaklama işletmelerinin, işgücü bulma konusundaki sorunları incelenmektedir. Araştırmada, bölgede faaliyet göstermekte olan 135 konaklama işletmesinin yöneticileri ile yapılan anket çalışmasından elde edilen 92 adet geçerli anket çıktısının sonuçları incelenmiştir. Araştırmanın genel sonuçları göstermektedir ki, bölgede yaygın şekilde ortaya çıkan nitelikli işgücü tedarik sorunları, nitelikli işgücü ile işletmeler arasındaki belirgin beklenti uyuşmazlıklarıyla ilişkilidir. Bu uyuşmazlıklar işgücü açısından ücret, ilave imkânlar, kariyer beklentisi ve işin kalıcılığı gibi alanlarda yoğunlaşırken, işletmeler açısından yüksek turizm eğitimi olan çalışanların pratik iş becerilerinin yetersizliği ve eğitimsiz işgücünün mesleki bilgi birikiminin yetersizliği alanlarına yoğunlaşmaktadır.

 

 

Özet:

Başta turizm işletmeleri olmak üzere, günümüz işletmelerin birbirleriyle rekabet edebilmeleri, pazarlardaki yerlerini koruyabilmeleri ve belirledikleri hedeflere ulaşabilmeleri için paydaşlarla ilişki, etkileşim ve bağlılıklarının güçlü olmasını zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmada konaklama işletmelerinin, turizm sektöründe önemli bir paydaşı olan seyahat acentalarını tercihlerinde etkili olan faktörler araştırılmıştır. Araştırma evrenini, Fethiye ve Marmaris’te faaliyette bulunan konaklama işletmesinde istihdam edilen üst ve orta düzey yöneticiler oluşturmaktadır. Çalışmanın amaçlarını gerçekleştirebilmek için veri toplama yöntemi olarak anket tekniği seçilmiş ve hazırlanan anketle 400 konaklama işletmesi yöneticisinden amaçlı örnekleme yoluyla veri toplanmıştır. Tam ve eksiksiz cevaplanan 354 anket, SPSS 22.00 paket programı kullanılarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Elde edilen bu verilere sırasıyla; frekans ve yüzde, açıklayıcı faktör analizi, t-testi, ANOVA ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda konaklama işletmelerinin seyahat acentalarını tercihlerinde etkili olan faktörler beş boyut olarak tespit edilmiştir. Bunlar; “Satış Artırma”, “Tanıtım ve Fiyat”, “İletişim ve Memnuniyet”, “Pazar Farklılığı” ve “Pazar Talebi” şeklinde isimlendirilmiştir. Bu faktörlerin konaklama işletmesi özelliklerine ve yöneticilerinin demografik durumlarına göre farklılık gösterip göstermediği de test edilmiştir. Buna göre; yöneticilerin çalıştıkları konaklama işletmesinin belge durumu, faaliyet süresi ve çalışılan seyahat acentası sayısına göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği; cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve işletmedeki pozisyonlarına göre ise her hangi bir farklılığın olmadığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda bu çalışmamızda belirlenen beş faktör ile konaklama işletmelerinin seyahat acentalarıyla çalışmaktan duydukları memnuniyet düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Konaklama İşletmeleri, Seyahat Acentaları, Turizm Pazarlaması

 

 

Özet:

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte yeni bir dönem, yeni bir çağ başlamıştır. Beraberinde de pek çok değişimi, gelişimi ve rekabeti getirmiştir. Ve yaşamımızın olmazsa olmaz bir parçası haline gelmiştir. Özellikle son yıllarda teknoloji, çok hızlı bir ivme yakaladığı için her alanda karşımıza çıkmaktadır. Hizmet sektörü de bu alanlardan birisidir. Hizmet sektörünün teknoloji ile olan bu etkileşimi uluslararası düzeyde de oldukça önem kazanmaktadır. Ancak tüm bu gelişmelere rağmen hizmet sektöründe teknolojiden kaynaklı hizmet hataları zaman zaman yaşanabilmektedir. Hizmet hatalarıyla karşılaşan müşteriye en doğru telafi yapılmadığı takdirde, müşteri hem tatminsizlik yaşar hem de hayal kırıklığına uğrar. Bu durumda da müşteri kaybı yaşanır. Ve yeni müşteri kazanmanın eldeki müşteriyi tutmaktan daha maliyetli ve daha zor olduğu bilinir. Teknolojiden kaynaklanan hizmet hatası bazen müşteriden bazen de işletmeden kaynaklanmaktadır. Ancak bazen de hatanın dış güçlerden kaynaklandığına inanılır. Burada karşımıza kontrol edilebilirlik, süreklilik ve yörünge kavramları çıkar. Kontrol edilebilirlik, yapılan atfın nedenini belirler. Süreklilik, sebebin özünde olan istikrarın boyutudur. Yörünge de ödül ve cezaların kişinin kendisi tarafından mı yoksa kişinin kendisi dışındaki diğer güçler tarafından mı kontrol edildiğine dair bir beklentidir. Bu çalışma online ve telefonla yapılan rezervasyonun gerçekleşmemesi neticesinde müşterilerin ve otel yönetiminin davranışlarını incelemek, hatanın sorumlusunu bulmak, benzer hatanın tekrar gerçekleşmemesi için otelin bazı önlemler alıp almayacağını belirlemek için hazırlanmıştır. Tezin giriş bölümünde hizmet sektörünün tarihsel olarak gelişiminden bahsedilmiştir. Ayrıca kalite, hizmet hatası ve hizmet telafisi tanımlanmıştır. İkinci bölümde ise literatür taraması yapılarak ilgili alanyazın hazırlanmıştır. Üçüncü bölümde ise araştırmanın yöntemine yer verilmiştir. Dördüncü bölümde bulgular ve yorumlar kısmı beşinci bölümde de sonuç ve öneriler açıklanmıştır. Araştırmanın kapsamında gönüllü olarak katılan 301 katılımcı ile anket çalışması yapılmıştır. Araştırmada geliştirilen hipotezler SPSS 21.0 programı ile test edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Hizmet Hatası, Hizmet Telafisi, Atfetme, Kontrol Edilebilirlik, Süreklilik, Yörünge

 

 

Özet:

Bu tez çalışması, Nevşehir’de faaliyet gösteren konaklama işletmelerinin çağdaş finansman teknikleri ile ilgili bilgi ve kullanım düzeylerini araştırmak için yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde turizm endüstrisi ve konaklama işletmeciliği, ikinci bölümünde çağdaş finansman teknikleri hakkında teorik bilgilere yer verilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmı ise; geçmişte yapılmış çalışmalar doğrultusunda katılımcıların demografik özelliklerini ve çağdaş finansman teknikleri ile ilgili bilgi ve kullanım düzeylerini tespit etmeye yönelik olarak hazırlanmıştır. Bu kapsamda Nevşehir’de faaliyet gösteren Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca verilmiş 61 adet işletme belgeli konaklama işletmesi tespit edilmiştir. Anket uygulaması, konaklama işletmeleri yöneticilerine ve işletme bünyesinde çalışan muhasebe müdür ve personellerine uygulanmış olup, çalışmanın uygulama süreci söz konusu 61 adet konaklama işletmesine anket formlarının elden ve e-posta ortamından ulaştırılmasıyla tamamlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre; konaklama işletmelerinin sahip oldukları oda sayıları arttıkça, işletme yöneticilerinin çağdaş finansman teknikleri hakkındaki bilgi düzeylerinde de artışın olduğu belirlenmiştir. Yine iş tecrübeleri fazla olan katılımcıların finansal kiralama ve barter sistemi hakkındaki bilgi düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. İşletmedeki pozisyonlara bakıldığında katılımcılar içerisinde muhasebe ve mali işler müdürlerinin leasing, factoring, opsiyon ve barter hakkında gelişmeleri daha fazla takip ettikleri belirlenmiştir.

 

 

Özet:

Turizm hareketlerinin ve ekonomik getirisinin artmasıyla birlikte turizm değerine sahip ülkelerin turistik destinasyonlarının daha cazip hale getirilmesi amacıyla tanıtım faaliyetlerine ağırlık vermektedirler. Film ve dizilerin bireylerin düşünce ve tutumlarını etkileyebilmedeki gücünün farkına varılmasının ardından film ve diziler, turizm alanında da birer tanıtım aracı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Film ve diziler, izleyenlerin zihninde gezip görmek isteyecekleri yerlerle ilgili belli bir imaj oluşturarak destinasyon tercihine karar verme aşamasında etkili olabilmektedir. Bu sebeplerden ötürü film ve dizilerin çekimlerinin yapıldığı destinasyonların da imajını etkilendiği belirtilmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Kapadokya Bölgesi’nde çekilen film ve dizilerin, bölgeyi ziyaret eden turistler üzerinde destinasyon imajı oluşturarak bölgeyi tercih etmeleri üzerinde bir algı oluşturup oluşturmadığını incelemektir. Araştırmanın verileri, bölgeyi ziyaret eden turistlere uygulanan anketler aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırma alanı olarak film ve dizi çekimlerinde sıklıkla kullanılan ve bölgenin başlıca turistik çekim merkezlerinden olan Ürgüp, Göreme ve Avanos ilçeleri tercih edilmiştir. Bu araştırma çerçevesinde öncelikle 2017 yılı Haziran-Temmuz-Ağustos döneminde 400 turiste uygulanan anket verilerinin normal dağılıp dağılmadığı araştırılmıştır. Normal dağılımın tespit edilmesinin ardından T testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi testleri uygulanmıştır. Turistlerin demografik özelliklerine göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunup bulunmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre ziyaretçiler tarafından Kapadokya Bölgesi’nin tercih edilmesinde çekimleri bu bölgede yapılan film ve dizilerin izleyicide oluşturduğu destinasyon imajı algısının rol oynadığı ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler: Film turizmi, destinasyon imajı, Kapadokya Bölgesi.

 

 

Özet:

Bu çalışmanın amacı, profesyonel turist rehberlerinin hizmet verme yatkınlıklarının ziyaretçi memnuniyeti ve geleceğe yönelik ziyaretçi davranışı üzerine etkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla, araştırmada profesyonel turist rehberlerinin hizmet verme yatkınlığının ziyaretçi memnuniyeti ve geleceğe yönelik ziyaretçi davranışları üzerindeki etkisini belirlemek için bir model önerilmiştir ve bu model çoklu regresyon analizi ile test edilmiştir. Araştırmada profesyonel turist rehberlerinin hizmet verme yatkınlığının bağımsız değişken olup ziyaretçi memnuniyeti ve geleceğe yönelik ziyaretçi davranışı ise bağımlı değişkendir. Oluşturulan bu modelde değişkenleri ölçmek için daha önce kullanılan ölçeklerden faydalanılmıştır. Araştırmada örnekleme yöntemi olarak yargısal örnekleme yöntemi tercih edilmiş ve araştırmanın kapsamına Nevşehir ilini ziyaret eden ve rehberli turlara katılan yerli ve yabancı turistler dahil edilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler anket tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için frekans analizi, faktör analizi, kolerasyon, regresyon testi gibi analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Kapadokya Bölgesindeki profesyonel turist rehberlerinin kişilik özelliği olarak hizmet verme yatkınlığı seviyelerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca hizmet verme yatkınlığı yüksek düzeyde olan turist rehberlerinin ziyaretçi memnuniyetini ve geleceğe yönelik ziyaretçi davranışını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Profesyonel turist rehberi, hizmet verme yatkınlığı, ziyaretçi memnuniyeti, geleceğe yönelik ziyaretçi davranışı.

 

Özet:

Bu tez çalışmasının amacı, Kapadokya Bölgesinde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışı düzeyi ile konaklama işletmelerinde hizmet alan müşterilerin memnuniyet düzeyleri kapsamında ortaya çıkan bilgiler ile ilgili literatüre katkılar oluşturmaktır. Bu çerçevede bu çalışmada, Kapadokya Bölgesinde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde çalışanların sergiledikleri örgütsel vatandaşlık davranışı düzeyleri, müşterilerin ise memnuniyet düzeyleri tespit edilerek işletmelerin başta kar maksimizasyonu gibi amaçlarına ulaşmada önem arz eden hususlar irdelenmiştir. Bu çalışmanın bu kapsamda elde edilen birincil verileri Kapadokya Bölgesindeki 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinin 343 çalışanı ile 407 müşterisine uygulanan anketler vasıtasıyla temin edilmiştir. Bu araştırmanın verileri bilgisayar ortamında uygun analiz teknikleri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Araştırmada frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, faktör, güvenilirlik, t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Araştırma sonucunda, çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışlarının demografik özelliklerinden medeni durum ve eğitim durumu ile işletme statüsü, çalışılan departman, çalışma süreleri, turizm eğitimi alma durumlarına göre, müşterilerin ise memnuniyet düzeylerinin ise demografik özelliklerinden cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu ve mesleklere göre farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca, örgütsel vatandaşlık davranışının yüksek olduğu konaklama işletmelerinde, müşteri memnuniyetinin de yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarının konaklama işletmelerinde örgütsel vatandaşlık davranışının arttırılması hususunda konaklama sektörü yöneticilerine ve ilgili bilgi birikimine katkılar oluşturduğu söylenebilir.

Anahtar Sözcükler: Konaklama İşletmeleri,

 

 

Özet:

Günümüzde işletmelerin yaşadığı yoğun rekabet, müşterileri memnun etmenin ötesine geçmeye ve müşteri beklentilerini aşmaya zorlamaktadır. Çünkü yalnızca müşteri memnuniyeti sağlamak var olan müşterileri elde tutarak sadık müşteri haline getirmek için yeterli değildir. Bu nedenle, işletmeler mal ve hizmet sağlamanın bir adım ötesine geçerek müşterilere eşsiz deneyimler yaşatmaya ve rekabet avantajı elde etmeye çalışmaktadır. Kapadokya bölgesi de bu eşsiz çekicilikleriyle rekabet avantajı elde etmeye çalışan destinasyonlardan biridir. Çalışmanın amacı, turizm endüstrisi, deneyimsel pazarlama, deneyimsel değer ve müşteri memnuniyeti bağlamında Kapadokya bölgesinde temalı ve standart otellerde konaklayan turistlerin yaşadıkları deneyimleri ve bu deneyimlere göre memnuniyetlerinin farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Kapadokya bölgesinde 36 temalı ve 62 standart olmak üzere toplam 98 turizm işletme belgeli otel bulunmaktadır. Kolayda örneklem yöntemi kullanılarak, araştırma yapılmasına izin veren 16 temalı otel misafirlerinden 203 ve 23 standart otel ziyaretçisinden 202 olmak üzere toplamda 405 kullanılabilir anket toplanmıştır. Veriler 30 Ekim–26 Kasım 2018 tarihleri arasında araştırmacı tarafından bırak topla ve yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Anket çalışmasının ardından yapılan analizlerde, betimleyici istatistiklerin yanı sıra açıklayıcı faktör analizinden yararlanılmıştır. Çalışmada katılımcıların deneyimsel pazarlamaya ilişkin algıları; sosyalleşme, hizmet ve atmosfer olmak üzere üç faktörde, memnuniyete ilişkin algılarının ise tek faktörde toplanmıştır. Çalışmanın temel bulgusu, deneyimsel pazarlama algısının tüm alt boyutlarında ve memnuniyet düzeylerinde temalı veya standart otelde konaklama durumuna göre anlamlı bir farkın bulunmuş olmasıdır. Ayrıca temalı otellerde konaklayan katılımcıların deneyimsel pazarlama algısının ve müşteri memnuniyetinin, standart otelde konaklayan katılımcılara göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bir diğer bulgu ise algılanan deneyimsel pazarlama düzeyi ile müşteri memnuniyeti arasındaki yüksek ilişkinin varlığıdır. Bu yüksek ilişki, deneyimsel pazarlama algısının müşteri memnuniyetinin neredeyse tek başına yarısını (,501) açıklıyor olmasından kaynaklanmaktadır. Bu bulgulardan hareketle, Kapadokya bölgesi için peri bacaları gibi turistik çekiciliklerin hikayeleştirilmesi, geceleme fiyatlarındaki farklılık göz önüne alındığında, bölgedeki otellerin temalı otellere dönüştürülmesi önerilmektedir. Bunun yanı sıra, destinasyonda yaşanabilecek başka bir deneyimin genel memnuniyet düzeyinde farklılaşmaya neden olduğu düşünüldüğünde, oteller ile balon işletmeleri arasında yapılacak anlaşmaların müşteri memnuniyetni arttırabileceği öneri olarak sunulmuştur.

 

 

Özet:

Dünya Kültür Mirası olarak tescillenen değerler, destinasyonlara ziyaretçi çekme konusunda yadsınamaz bir öneme sahiptir. Her ne kadar turizm ulusal ve bölgesel ekonomilere katkı sağlasa da, aynı zamanda ziyaretçi çeken bölgelerde ikamet eden nüfus üzerinde yarattığı etkilerden ötürü yerel halk açısından değerlendirilmesi gereken bir faktördür. Turizmin yerel halk üzerinde yarattığı etkiler üzerine yapılan akademik çalışmaların rehberliğinde, bu araştırma Göreme Ulusal Parkı ve Kapadokya’da yaşayanların subjektif refah değerlendirmelerini, bu bireylerin turizm ve koruma çalışmalarını nasıl algıladıklarıyla harmanlamayı amaçlamaktadır. Nicel veriler kullanılarak yapılan bu araştırmada, bir mutluluk endeksinin yanı sıra turizm ve koruma algısı ile ilgili sorulardan oluşan bir anket, Kapadokya’da yaşayan ve kolaylıkla ulaşılabilir örnekleme ile seçilen 178 kişiye uygulanmıştır. Bu araştırmanın bulguları, turizm ve koruma çalışmalarının olumlu algısının kişilerin mutluluk seviyelerini güçlendiren bir faktör olduğuna işaret etmektedir. Bu sonuçların ışığında, gelecek araştırmalar için öneriler sunulmakta ve karar vericiler için yansımalar tartışılmaktadır.

 

 

Özet:

Dünyada tüm sektörlerde sürekli gelişim ve değişim yaşanmaktadır. Hizmet sektörü içerisinde yer alan turizm de bu gelişmelerden nasibini fazlasıyla almaktadır. Hem turistlerin ihtiyaçlarının değişmesi hem de pazarlama faaliyetlerindeki değişiklikler tüm bu alanlarda sektörün paydaşlarını da değişime mecbur bırakmaktadır. Turizmin, heyecan ve risk unsurlarını barındıran macera turizmi kolunda önemli bir potansiyele sahip olan Kapadokya Bölgesi, faaliyet temelli olarak turistlere bu bağlamda Sıcak Hava Balonu başta olmak üzere ATV Safari, Dağ Bisikleti, Trekking/Hiking, Atlı Safari gibi etkinlikler sunmaktadır. Çalışmanın konusunu Kapadokya Bölgesi’ nde macera turizmi etkinliklerine katılan turistlerin demografik özelliklerinin, macera turizmine katılma motivasyonlarının, Kapadokya Bölgesi’ ndeki memnuniyet düzeylerinin ve Kapadokya Bölgesi’ ni tekrar ziyaret niyetlerinin belirlenmesi oluşturmaktadır. Bu niyetlerin belirlenmesi amacıyla kullanılan veriler, Kapadokya Bölgesi’ ni ziyaret eden 470 turiste uygulanan anket sonucunda elde edilmiştir. Bu çalışma toplamda üç bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci bölümler kavramsal çerçevenin verilmesi amacı ile literatür taramasından oluşmaktadır. Bu iki bölümde turizm, alternatif turizm, turist, macera turizmi, macera turisti kavramları açıklanmış olup ayrıca turizmde tekrar ziyaret ve memnuniyet konuları da ele alınmıştır. Toplanan veriler, SPSS paket programı ile analizlere tabi tutulmuş olup; Kapadokya Bölgesi’ ne gelen turistlerin seyahat motivasyonlarının demografik özelliklerine göre farklılaştığı, turistlerin en yüksek motivasyonlarının sakinlik arayışı olduğu; bunu takiben, kültürel birikim elde etme ve seyahat bütçesi faktörleri diğer motivasyon kaynakları olduğu saptanmıştır. Kişisel/ sosyal gelişim faktörünün ise turistlerin en düşük motivasyon faktörü olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bölgeye gelen turistlerin genellikle bölgeden memnun kaldıkları ve bölgeyi tekrar ziyaret etme niyetlerinin olduğu sonucuna ulaşılmakla birlikte memnuniyet ve tekrar ziyaret arasında orta düzeyli anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Basit doğrusal regresyon analizine göre turistlerin memnuniyetinin tekrar ziyaret etme niyetlerini % 33’lük bir oranla yordadığı çalışmanın diğer bir sonucudur.

Anahtar Kelimeler: Macera Turizmi, Macera Turizmi Motivasyonu, Memnuniyet, Tekrar Ziyaret Niyeti, Kapadokya

 

 

Özet:

Gelişen teknoloji ile beraber mobil cihazların kullanımının artması ve buna bağlı olarak insanların yaşam şekillerinin değişmesi, ürün veya hizmetin kullanım alışkanlıklarını da değiştirmiştir. Bu sebeple birçok sektörde geleneksel pazarlama yöntemlerinden, dijital pazarlamaya hızlı bir geçiş gözlenmektedir. Turizm işletmelerinde de bu geçiş yaşanmaktadır. Geleneksel pazarlama, maliyeti nedeniyle dünyadaki küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için bir zorluk oluştururken, dijital pazarlama, küçük ve orta ölçekli işletmelere, nispeten düşük maliyetleri nedeniyle tüketicilere sundukları ürün hakkında farkındalık yaratmak için birçok platform sağlamaktadır. Bu bağlamda, e-posta, mobil pazarlama, sosyal medya pazarlaması, arama motoru optimizasyonu, tıklama başına ödeme ve çevrimiçi reklam faaliyetleri gibi dijital pazarlama araçları turizm sektöründe kullanılmaya başlanmıştır. Çalışmanın konusunu, Çekirdek Kapadokya Bölgesi’ndeki turizm KOBİ’lerinin, konaklama işletmeleri özelinde, dijital pazarlama araçlarının kullanımlarının satışlar üzerindeki etkileri oluşturmaktadır. Kullanımların ve etkilerin belirlenmesi amacıyla elde edilen veriler, Çekirdek Kapadokya Bölgesi’nde KOBİ tanımına giren 48 konaklama işletmesindeki işletme sahibi ya da yöneticilere uygulanan anket sonucunda elde edilmiştir. Bu çalışma toplamda üç bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci bölümler kavramsal çerçevenin verilmesi amacı ile literatür taramasından oluşmaktadır. Bu iki bölümde dijital pazarlama, Çekirdek Kapadokya ve turizm KOBİ’leri ele alınmıştır. Toplanan veriler, SPSS 21 paket programı ile analizlere tabi tutulmuş olup; dijital pazarlama araçlarının kullanım dereceleri ile satışlar üzerindeki etkileri arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve dijital pazarlama araçlarının kullanımı sonrası işletmelerin yıllık cirolarında anlamlı bir değişim yaşanmadığı saptanmıştır. Dijital pazarlama araçlarının kullanımının, pazarlama bölümü bulunma durumuna göre anlamlı bir şekilde farklılık göstermediği tespit edilmiştir.

 

 

Özet:

Kapadokya bölgesi, dünyada eşsiz bir coğrafyaya sahip bölgelerimizden bir tanesidir. Tarihi dönemlere göre Kapadokya bölgesinin sınırları farklılık gösterse de günümüzde Kapadokya denilince algılanan imaj, kaya oluşumlarının yoğunluk gösterdiği Uçhisar-Ürgüp-Avanos üçgenidir. Kapadokya bölgesi, turistik açıdan oldukça talep gören bir destinasyondur. Her destinasyonun birbirinden farklı özelliklere sahip olduğu göz önüne alınacak olursa Kapadokya bölgesi Türkiye’nin diğer destinasyonlarına nispeten daha butik bir destinasyondur. Bölgede aktif faaliyet gösteren seyahat acenteleri bölgesel kalkınma için büyük bir rol oynamaktadır. Özellikle uygulanan günlük turlar destinasyonun tanıtımı açısından oldukça değerlidir. Bölgedeki seyahat acenteleri tarafından popüler hale gelmiş iki adet günlük tur mevcuttur ve bunlar kırmızı tur ve yeşil tur olarak adlandırılmıştır. Kırmızı tur, Uçhisar-Ürgüp-Avanos üçgeninde şekillenmektedir. Yeşil tur ise bu üçgenden uzak noktaları (Kaymaklı-Derinkuyu Yeraltı Şehirleri, Aksaray Ihlara Vadisi ve Selime Manastırı)’nı kapsamaktadır. Bu çalışmanın amacı turistlerin günlük tur deneyimlerinin destinasyon prestiji algılamalarına etkisini belirlemektir. Aynı zamanda deneyim türlerinin destinasyon prestiji üzerine tur türü özelinde etkisini belirlemek amaçlanmaktadır. Günlük tur deneyimlerini ölçebilmek amacıyla deneyimsel pazarlama ve boyutlarından faydalanılmıştır. Aynı zamanda, destinasyon prestijine etkisini belirlemek amacıyla, marka prestiji kavramı destinasyon prestiji ile ilişkilendirilmiştir. Araştırma kapsamında, öncelikle araştırmanın konusunu oluşturan değişkenler ile ilgili yerli ve yabancı literatür taraması yapılarak kuramsal çerçeve oluşturulmuştur. Uygulama aşamasında, veri toplama yöntemi olarak anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Kapadokya’da gerçekleştirilen günlük turlara katılan yerli ve yabancı turistler oluşturmaktadır. Veriler 133 yerli ve 167 yabancı olmak üzere toplam 300 turistten toplanmıştır. Kurulan model yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Yapılan yol analizi sonucu elde edilen bulgular; duyusal ve duygusal deneyimin destinasyon prestiji üzerine olumlu ve anlamlı bir etkisinin olmadığını göstermektedir. Aynı zamanda araştırma bulguları, duyusal ve duygusal deneyimin destinasyon prestiji üzerine etkisinde tur türünün düzenleyici rolü olduğunu göstermektedir.

 

 

Özet:

Bu çalışmada, alternatif turizm kapsamında son zamanlarda yabancı turistler tarafından oldukça ilgi gören Kapadokya bölgesinde, faaliyet gösteren ve balon uçuş hizmeti veren firmaların fiyatlama davranışının analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda bölgede faaliyette bulunan 27 balon firmasından 16’sı ile yüzyüze görüşme yoluyla bir anket çalışması yapılmıştır. Firmaların tamamına ulaşılmış fakat sadece 16’sı çalışmaya katılmak istemiştir. Bu sayı da çalışmanın yapılabilmesi için yeterli olmuştur. Sonuç olarak, elde edilen bulgular, balon piyasasının yapısına dair hakim firma liderliğinin olduğu fikrini vermektedir. Fiyat belirleme konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Fiyatın oluşumu birçok faktör tarafından etkilenmektedir. Mevsimsellik de fiyat oluşumunda önemli bir role sahip görünmektedir. Mevsimselliğin etkisinden turizm faaliyetlerini kurtarmak için alternatif turizmin daha da geliştirilmesi gerekmektedir.

 

 

Özet:

Günümüzde turistlerin gitmek istedikleri destinasyonları seçerken eskiye göre daha seçici oldukları görülmektedir. Turistleri destinasyona çekmek ancak daha kaliteli turizm ürünleri sunarak ve daha sofistike pazarlama uygulamaları ile mümkün olabilir. Turizm sektöründe artan rekabet koşulları, turizm bölgelerinin rakiplerinden farklılaşması gerekliliğini ortaya çıkarmış ve bölgelerin pazarlanması önem kazanmıştır. Destinasyonların temel amacı, destinasyonları ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtmak ve bölgeye dikkat çekmektir. Destinasyon pazarlaması, ürünlerin farklı ve kaliteli turistik ürünleri ziyaretçilere sunarak turistlerin tatmin olmasını sağlar. Buna göre markalaşma, destinasyonları farklılaştıracak ve tanıtacak bir pazarlama aracı olarak kullanılmalıdır. Marka imajı, markalaşmanın en önemli bileşenidir. Destinasyon imajının, seyahat edenlerin destinasyon seçimi, karar verme süreci ve memnuniyet seviyesi gibi davranışları üzerinde etkisi vardır. Bu bağlamda tez için bu konunun seçilmesindeki temel amaç destinasyonların pazarlanması ve markalaşması ile ilgili stratejileri belirlemek, bu konuda farkındalık oluşturmak, Kapadokya’nın destinasyon merkezi olarak nasıl algılandığını gözlemlemek ve imaj faktörlerinin turistlerin memnuniyet düzeyi, bölgeye yönelik genel tutumu ve ziyaret sıklığı üzerinde etkisi olup olmadığını belirlemektir. Elde edilen sonuçlara göre, destinasyon imaj faktörlerinin (Konfor / Güvenlik, İlgi / Macera, Doğal Durum, Turist Olanakları, Tatil Yeri Atmosferi / İklim ve Ucuzluk) turistlerin memnuniyet düzeyini etkilediğini gözlemlemiştir. Destinasyon imaj faktörlerinin turistlerin ziyaret sıklığını etkilediği görülmüştür. Destinasyon imaj faktörlerinin, turistlerin bölgeye yönelik genel tutumu üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Turistlerin Kapadokya’ya yönelik tutumlarının cinsiyete göre farklılık gösterdiği kadın turistlerin bölgeye karşı tutumlarının daha olumlu olduğu gözlemlenmiştir. Ancak genel tutum yaş grupları arasında farklılık göstermemektedir.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
37	Sürdürülebilir Gastronomi Turizmi Bağlamında Yerel Mutfağın Önemi: Mustafapaşa Örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Sema AK	Nevşehir	2022

 

Özet:

Turizm sektöründe alternatif turizm türleri gittikçe önem kazanmaya başlamıştır. Turizm bölgelerinde müşterilerin değişen istek, ihtiyaç ve merakları üzerine yerel mutfak kültürlerinin yiyecek ve içecekleri bir turizm ürünü olarak ortaya çıkmıştır.Gastronomi turizmi bölgede, sürdürülebilir bir turizm anlayışının oluşmasına, yöresel olarak üretiminin yapılabildiği ürünlerin korunmasına, bu ürünlerin kayıt altına alınabilmesine ve dolayısıyla yöresel değerlerin korunması ve geliştirilmesine yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda bölgenin yerel yemek mirası korunarak hem yerel ekonominin kalkınmasına katkı sağlanmakta hem de kültürel tatların tanıtımı ile bölgenin turistik çekiciliği arttırılabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında Kapadokya’da eski bir Rum köyü olan Nevşehir’in Ürgüp ilçesine bağlı Mustafapaşa köyünün yerel yemeklerine ait reçetelerin oluşturulması, bu yemeklerin turistik bir ürün olarak değerlendirilebilmesi, bölgedeki otel ve restoranlarda turistik bir ürün olarak sunulmasına katkı sağlamaktır. Kapadokya Bölgesi, özellikle kültür ve inanç turizmi yönünden dünyada öne çıkan bölgelerden biridir. Mustafapaşa geçmişte Sinasos olarak isimlendirilmektedir. Mustafapaşa ’da 1924 mübadelesi öncesi yaşayan farklı etnik kökene sahip toplulukların etkisi ve 1924 mübadelesi sonrası Muhacir ve yerli Türklerin bir arada yaşamaya başlaması zengin bir yemek kültürünün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Katılımcıların belirlenmesi için amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan maksimum çeşitlilik örneklemesi ile kartopu örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Araştırma kapsamında Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’nde Turizm İşletmeciliği ve Gastronomi alanlarında Mustafapaşa yerel yemekleri ile ilgili çalışmalar yapmış olan akademisyenler, turizm işletmecileri, vii yiyecek içecek işletmecileri, Mustafapaşa’lı yerel halk ve yerel yöneticilerden oluşan bir örneklem grubu belirlenmiş ve bu katılımcılarla görüşmeler yapılmıştır. Araştırma veri setini oluşturmak için Mart-Ağustos 2021 tarihleri arasında 16 katılımcıyla görüşmeler yapılmış ve ses kaydı alınmıştır. Ses kayıtları deşifre edilerek doküman haline getirilmiştir. Katılımcılar tarafından vurgulanan yerel yemeklerin turistik bir ürün olarak değerlendirilmesinde Mustafapaşa’nın güçlü, zayıf, fırsat ve tehdit olarak görülen yönleri “Yerel Yemekler” teması altında toplanarak kodlanmıştır. Ayrıca Mustafapaşa yerel yemeklerinin gastronomi turizmi kapsamında işletmelerde sunulabilmesi için katılımcıların tanıtım, eğitim, altyapı ve destek yönlerindeki önerileri “Öneriler” teması altında kodlanmıştır. İçerik analizi için veri setinde toplam 110 kod oluşturulmuştur. Sonuçlara göre gastronomi turizminin geliştirilmesinde asıl unsurlar olarak görülen turizm işletmelerinin yerel yemekleri menülerinde sunmayı düşündükleri ve istekli oldukları görülmektedir. Bu açıdan yerel yöneticiler ve akademisyenlerin, turizm işletmelerini desteklemesi önerilmektedir. Gastronomi turizminin geliştirilmesine yönelik önerilerde ise turizm işletmeleri yerel yemeklerle ilgili daha fazla tanıtımın yapılmasının gerekliliğini vurguladıkları görülmektedir. Bu açıdan yerel yöneticiler ve akademisyenlerin, turizm işletmelerini desteklemesi önerilmektedir. Bu araştırma kapsamında elde edilen veriler ile Mustafapaşa ’ya ait 40 çeşit yerel yemek tespit edilmiş ve reçeteleri oluşturulmuştur. Pitalar, ekmekler, mileçnik gibi yiyecekler bunların önde gelenlerindendir. Gastronomi açısından öne çıkan bu yerel yiyeceklerin turizm bağlamında pazarlanmasında, turistik bir ürün olarak sunulmasında, tanıtımında birtakım problemler olduğu aktarılsa da Mustafapaşa gastronomisinin turizm endüstrisi için önemli bir destek unsuru olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Gastronomi Turizmi, Yerel Mutfak Kültürü, Yerel Yemek, Sürdürülebilirlik

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
38	Afyonkarahisar Termal Turizm Sektöründe Destinasyon Yönetimi ve Pazarlaması Çabaları Üzerine Bir Değerlendirme	Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi	Hasan ÇALIŞ	Afyonkarahisar	2022

Özet:

Teknolojinin gelişmesi, sağlık problemlerin artması, boş zaman kavramının önem kazanması ve insan ömrünün uzaması ile sağlıklı yaşam arayışlarına rağbet artmıştır. Türkiye’nin en önemli termal turizm destinasyonlarının başında gelen Afyonkarahisar sahip olduğu termal su havzaları, modern konaklama tesisleri, yatak kapasitesi, coğrafi konumu, yemek çeşitliliği ve ulaşılabilirliği ile Türkiye’nin termal turizm sektörünü sırtlamış durumdadır. Termal turizmin başkenti haline gelen Afyonkarahisar, nitelikli konaklama tesisleri ve termal su potansiyeli ile yıldan yıla artış gösteren bir yoğunlukta yerli ve yabancı turistlerin akınına uğramaktadır. Afyonkarahisar’daki doğal mineralli termal sular, insan sağlığını olumlu yönde etkileyen tamamlayıcı bir tedavi ve terapi imkânı sunmaktadır. Termal kaynaklar, fiziksel ve ruhsal açıdan yüksek oranda iyileştirici, arındırıcı ve tedavi edici özellikler taşımaktadır. Bu kaynaklardan çıkarılan zengin mineralli suların, deri ve cilt hastalıkları, akciğer, karaciğer, romatizma gibi birçok rahatsızlığı tedavi edici etkisi bulunmaktadır. Bu çalışma kapsamında, nitel bir araştırma gerçekleştirilmiş, Afyonkarahisar’da T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı denetiminde faaliyet gösteren 4 ve 5 yıldızlı termal turizm işletmelerinin orta ve üst düzey yöneticileri ile yarı yapılandırılmış mülakat yöntemi ile görüşmeler gerçekleştirilerek gerekli veriler elde edilmiştir. Bu bağlamda, geçmişte alınmış kararlar, gerçekleştirilmiş yatırımlar ve mevcut durum analiz edilmiş, ayrıca, gelecekte yapılabilecek çalışmalar değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Afyonkarahisar’ın termal turizm sektöründe sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda paydaşların ortak katılımı ile çaba sergileyen başarılı bir destinasyon olması için belirleyici olacak bir çalışma ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler: Afyonkarahisar, Termal Turizm, Sağlık Turizmi, Destinasyon Yönetimi, Destinasyon Pazarlaması

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
39	Geleneksel Seyahat Acentelerinin Çevrim İçi Seyahat Acentelerini Tercih Nedenleri: İstanbul’da bir Uygulama	İskenderun Teknik Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Turizm ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dalı	Şebnem EKER	Hatay	2022

 Özet:

Kurumsal müşterilere ve son kullanıcıya hitap eden geleneksel seyahat acenteleri için çevrim içi seyahat acenteleri etkili dış kaynaklar olmaktadır. Çevrim içi seyahat acentelerinin maddi avantajları ve sahip oldukları yüksek teknoloji sayesinde geleneksel seyahat acenteleri bu sistemlerin potansiyel müşterisi olmak durumundadır. Bu müşteri-satıcı ilişkisi çevrim içi seyahat acentelerinin fiyat, kalite ve müşteri memnuniyeti faktörlerinin düzeylerine göre geleneksel seyahat acentelerinin çevrim içi seyahat acentelerine bağımlılığını arttırmaktadır. Bu durum çevrim içi seyahat acentelerini sektörde büyük bir güç haline dönüştürmektedir. Bu araştırmanın amacı çevrim içi seyahat acentelerinin kurumsal firmalar olarak bahsedilen geleneksel acenteler tarafından neden tercih edildiğini tespit etmeye çalışmaktır. Bu noktada fiyat, kalite ve müşteri memnuniyeti gibi değişkenlerin ne derece etkili olduğu sonucuna ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmanın önemi çevrim içi seyahat acentelerinin güçlü yanlarının geleneksel seyahat acentelerinin iş hacmini arttırıp arttırmadığını, çevrim içi seyahat acenteleri kendi iş hacimlerini arttırırken geleneksel seyahat acentelerinin de piyasada var olmasına yardımcı olup olmadığını göstermeye çalışmasıdır. Bu araştırma literatür taraması, nitel ve nicel çalışmaların 3’lü kombinasyonu ile güçlendirilerek gerçekleştirilmiştir. İstanbul ilinde faaliyet gösteren seyahat acentelerinin çalışan ve yöneticilerinin 30’una 1 Eylül 2021- 17 Kasım 2021 tarihleri arasında yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile 7 soru sorulmuş, 300 katılımcıya da kolayda örnekleme yöntemi ile 23 soruluk bir anket uygulanmıştır. Görüşmeler yüz yüze ve pandemi nedeniyle uzaktan (telefon ve e-posta) yapılmıştır. Verilerin analizi geleneksel seyahat acentesi çalışan ve yöneticilerinin çevrim içi seyahat acenteleri ile fiyat odaklı çalıştıklarını ortaya koymuştur. Sunulan uygun fiyatlar çevrim içi seyahat acentesi tercihinde etkili ilk değişkendir. Ayrıca operasyonel desteğin iyi olması ve hizmetin kalitesi çevrim içi seyahat acenteleri tercihinde büyük önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Geleneksel Seyahat Acentesi, e- Turizm, B2B, Çevrim İçi Seyahat Acentesi

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
40	Restoranlarda Tuvalet Temizliği Algısının Müşteri Memnuniyeti ve Davranışsal Niyet Üzerine Etkisi: Kapadokya Örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dalı	Samet Yusuf KATLAV	Nevşehir	2022

Özet:

Turizm işletmeleri gibi toplu kullanımın yoğun olduğu hizmet işletmelerinde temizlik konusu her zaman önemli olmuştur ve müşterilerin seçimleri üzerinde etkilidir. Son yıllarda tüm dünyanın yaşadığı Covid-19 pandemisi sonrasında ise temizlik ve hijyen konusu daha da önem kazanmış ve tüketicilerin destinasyon, işletme vb. seçim kararlarında doğrudan belirleyici bir unsur olmuştur. Bu çalışmada restoran işletmelerinde tuvalet temizliğinin müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyetleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırma evrenini Kayalık Kapadokya bölgesinde bulunan restoran işletmelerini ziyaret eden yerli turistler oluşturmaktadır. Araştırma verileri Eylül 2021 Ocak 2022 arasında restoran işletmelerini ziyaret eden yerli turistlerden kolayda örnekleme tekniği ile yüz yüze toplanmıştır. Elde edilen 455 anket formundan 17 tanesi eksik veriler nedeniyle analiz dışında tutulmuş 438 anket analiz edilmiştir. Verilerin analizi için merkezi eğilim ölçüleri, korelasyon ve regresyon gibi istatiksel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre tuvalet temizliği algısının (genel görünüm, malzeme ve ekipman, personel uygulamaları) müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyetler üzerinde etkisi olduğu görülmektedir. Tuvalet temizliği algısı boyutlarından genel görünümün müşteri memnuniyeti, tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme niyeti üzerinde de etkili olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelime: Temizlik, Tuvalet, Restoran, Müşteri memnuniyeti, Davranışsal niyet, Müşteri algısı

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
41	Gastronomi Turizminin Gelişmesinde Profesyonel Turist Rehberlerinin Rol ve Sorumluluklarına İlişkin Görüşleri: Şanlıurfa Örneği	Mardin Artuklu Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dalı	Pınar BARIŞAN	Mardin	2022

 Özet:

Peygamberler şehri ve tarihin sıfır noktası olan Şanlıurfa gastronomik değerler açısından son derecede zengin bir imkâna sahiptir. Gastronomi turizminin sürdürülebilirliğinin ve gelişiminin artması ile birlikte yörelere ait mutfak kültürleri turizm faaliyetleri açısından tamamlayıcı rol oynamaktadır ve ilgili destinasyonlarda tüketilen gastronomik ürünler birbirini tamamlar özelliktedir. Orijinal ve otantik yöresel lezzetlerin tadımı, yöreye ait yeni bir kimlik oluşturulması ve bu kimliğin turistler tarafından keşfedilip deneyimlenmesi destinasyon tercihinde önemli bir adım atılmasını sağlamaktadır. Bu açıdan ele alındığında profesyonel turist rehberleri ülkelerinin turizm öncüsü olması sebebi ile turistlere aktardıkları her enformasyonun da sorumluğunu taşımaktadırlar. Bu çalışmada profesyonel turist rehberlerinin gastronomik değerlerin gelişimine ne derece katkısının olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada profesyonel turist rehberlerine anketler uygulanmıştır. Anketler, 2020 yılının Mayıs ve haziran aylarında yapılmıştır. Bu çalışmanın temel amacı Şanlıurfa’da gastronomi turizminin gelişmesinde Turist rehberleri perspektifinden ne durumda olduğunun belirlenmesidir. VI Bu doğrultuda ŞURO’ya bağlı eylemli 115 profesyonel turist rehberinden 106 sına ulaşılmış ve anket çalışması yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, cinsiyet faktörünün “profesyonel turist rehberinin yörenin kültürünü, geleneklerini, somut ve soyut değerlerini ziyaretçilere aktarma ölçütü” ile “Şanlıurfa’daki restoranlarının kentin orijinal ev mutfak kültürünü yansıtma ölçütü”ne ilişkin algı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu saptanmıştır. Ayrıca, araştırmada katılımcıların %34’ü turist rehberlerinin bölgenin yiyecek içecek kültürü ile ilgili yeterli donanıma sahip olmalı, tanıtım yapmalı” ve %34’ü “Sosyal medyada paylaşım yapmalı” yanıtını vermişlerdir. Ayrıca turist rehberlerinin %57’si “Yöresel yemekler ile ilgili misafirlere detaylı bilgilendirme yapmalı ve yöresel ürün tüketimine” yönlendirmeli şeklinde yanıtlamışlardır.

Anahtar Kelimeler: Gastronomi Turizmi, Profesyonel Turist Rehberliği, Yerel ve Otantik Mutfak, Yöresel Yiyecekler/İçecekler, Coğrafi İşaret, Şanlıurfa

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
42	Analı̇tı̇k Hı̇yerarşı̇ Sürecı̇ Yöntemı̇ İle Termal Otel İşletmelerı̇nde Hı̇zmet Kalı̇tesı̇nı̇ Değerlendı̇rme: Kütahya İlı̇ Örneğı̇	Kütahya Dumlupınar Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Turizm ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dalı	Feyim KIPIRT	Kütahya	2022

 Özet:

Termal turizm, insanların var olan sağlıklarını kurumak, dinlenmek ve yenilenme isteği ile yerine getirilen alternatif bir turizm çeşididir. Tüm turizm türlerinde olduğu gibi termal turizm için de hizmet kalitesi büyük önem arz etmektedir. Termal turizmden faydalanan insanlar sadece turizm faaliyetine katılma isteğinden oluşmamaktadır, turizm faaliyetini yerine getirirken aynı zamanda sağlık hizmetlerinden de faydalanmaktadırlar. Rekabetin yoğun bir şekilde yaşandığı turizm sektöründe turizm işletmelerinin daha fazla kar elde etme ve işletme ömrünün daha uzun olması için değişen müşteri beklentilerine anında cevap vermek zorundadır. Bu yüzden hizmet kalitesini sürekli değiştirerek müşterilerin istek ve ihtiyaçları karşılamaları gerekmektedir. Hizmet kalitesinde yapılan iyileştirilmeler sonucunda termal turizm işletmeleri rekabet avantajı elde edecektir. Bu araştırmada Kütahya ili Yoncalı Termal Turizm Bölgesinde yer alan üç adet turizm işletme belgeli termal otelin Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile hizmet kalitesi kriterlerinin önem dereceleri belirlenmiştir. Araştırma kapsamında üç termal otelde konaklayan 393 müşterilerden anket yöntemi kullanılarak veriler toplanmıştır. Belirtilen kriterlere göre toplanan veriler TOPSIS yöntemi ile önceliklendirilmiştir. Sonrasında ise oteller karşılaştırılarak en iyi otel alternatifi tespit edilmiştir. Üç bölümden oluşan anket formunda ilk bölümde demografik bilgiler yer alırken, bir diğer bölümde ise hizmet kalitesi boyutlarının (fiziksel ortam, heveslilik, güvenlik, empati ulaşılabilirlik) karşılaştırılması istenilmiştir, son bölümde ise hizmet kalitesi kriterlerini baz alarak üç termal otele puan verilmesi istenilmiştir. AHP yöntemine göre ana kriterler karşılaştırıldığında kriterlerin önem düzeyleri Güvenlik, Heveslilik, Ulaşılabilirlik, Empati ve Fiziksel ortam olduğu sonucuna varılmıştır. Katılımcılardan elde edinilen veriler doğrultusunda termal otellerin hizmet kalitesini artırmak istediklerinde en fazla önem vermesi gerektiği kriterin güvenlik kriteri olduğu görülmektedir. TOBSIS yönteminde ise elde edinilen bilgiler doğrultusunda yapılan hesaplamalar sonucunda en iyi alternatif otel olarak birinci otel alternatifi seçilmiştir.

Anahtar Kelimeler: AHP, Hizmet Kalitesi, Kütahya, Termal Turizm, TOPSIS

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
43	Otel İşletmelerinde Kullanılan Motivasyon Araçlarının İşgören Performansına Etkisi: Afyonkarahisar İli’ndeki Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama	Afyon Kocatepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği	Esin Merve KOÇLUK	Afyonkarahisar	2022

 Özet:

Her işletme, çalışanlarını örgütsel amaçlara yönlendirmek noktasında gerekli ortamı ve bilinci sağlamaya yönelik çeşitli motive edici araçlara başvurmaktadır. Bu araçların çalışanların performansı üzerinde etkili olabileceği düşünülmektedir. Bu çalışma, otel işletmelerinde kullanılan motivasyon araçlarının işgören performansı üzerine olan etkisinin tespit edilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada bu kapsamda veri toplama tekniklerinden anket tekniğine başvurulmuştur. Anket içerisinde otel çalışanlarını tanımlayıcı nitelikte kişisel bilgi formunun yanında motivasyon araçları ve performans ile ilgili sorular yer almaktadır. Araştırmada, motivasyon araçları; ekonomik, psiko-sosyal, örgütsel ve yönetsel araçlar olarak, işgören performansı; görev, dürüstlük ve özveri olarak ele alınmıştır. Anketler, Afyonkarahisar ilindeki beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışanlara uygulanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS 26 paket programı kullanılmıştır. Program aracılığıyla güvenilirlik analizi, regresyon analizi, korelasyon analizi, bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü varyans analizlerine yer verilmiştir. Elde edilen sonuçlarda, motivasyon araçlarının işgören performansını pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Bunun yanında, motivasyon araçlarından sadece psiko-sosyal ve ekonomik araçların işgören performansı, görev ve dürüstlük üzerinde pozitif yönde etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Otel işletmeleri, motivasyon, motivasyon araçları, işgören performansı.

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
44	Destinasyon İmajının Turizm Potansiyeline Etkisi: Patara Örneği	Akdeniz Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm Rehberliği Anabilim Dalı	Gizem Evrim Bilgi	Antalya	2022

 Özet:

Turizm, ülkelerin ekonomilerine katkı sağlayan ve ülkelerin dünya çapında isminin duyurulmasında etkili bir sektördür. Bu etkinin olumlu yönde olması, ülkeye gelen turistlerin yaşadıkları turizm deneyimiyle ilişkilidir. Söz konusu turistlerin ziyaretleri sonrasında, ilgili destinasyona yönelik olumlu tavır içerisinde olmaları ülkelere tekrar geliş potansiyelini etkileyerek, destinasyonu tavsiye etme oranını arttıracaktır. Bu bağlamda destinasyon imajının turist üzerinde bıraktığı etki, önem arz etmektedir. Turizm sektörü çalışanları, destinasyon imajıyla ilgili çalışmalar yaparak eksiklikleri görebilir ve bu eksikliklerin giderilmesi için düzenlemeler yapmaktadır. Böylece destinasyonun turist çekme potansiyeli artacaktır ve ülkelerin kalkınmasında bir payı olacaktır. Bu çalışmada sahip olduğu antik kentiyle ve Türkiye’nin en büyük ikinci kumsalına sahip olmasıyla bilinen ve turizm açısından önemli bir destinasyon olan Patara’nın destinasyon imajının turizm potansiyeline etkisi araştırılmıştır. Patara hem deniz turizmini hem de kültür turizmini bir araya getirmesi sebebiyle turizm açısından önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. Yapılan çalışma sonrasında deniz turizminin kültür turizmine etkisi de irdelenmiştir. Bu kapsamda veri toplama aracı olarak, yüz yüze anket tekniği kullanılmıştır ve nicel bir çalışma yapılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler, Patara antik kentine ve Patara plajına gelen turistlerden oluşmaktadır. Örneklem yöntemi ise kolayda örneklemi yöntemidir ve bu doğrultuda 386 kişiye anket uygulanmıştır. Veriler, SPSS 25 programına aktarılarak analiz sonuçlarının yorumlanması yapılmıştır. Analiz sonucunda Patara destinasyon imajının turizm potansiyeline etkisi yapılan çoklu regresyon analizi sonucuyla doğrulanmıştır. Patara destinasyon imajının turizm potansiyelini pozitif yönde etkilediği sonucuna varılmıştır. Çalışma sonucunda, turistlerin Patara’ya geliş amaçları ve Patara’ya yönelik görüşleri ortaya çıkarılarak, bu destinasyonun olumlu ve olumsuz yönleri belirlenmiştir, gerekli duyulan öneriler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Destinasyon İmajı, Turizm Potansiyeli, Patara

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
45	Tarihsel Süreç İçerisinde İzmir Konaklama Tesislerinin Gelişimi, Basmane Bölgesinin Toplumsal Yapısının Süreç İçerisinde Geçirdiği Değişimler ve Konaklama İşletmeleri İle Etkileşimi	Dokuz Eylül Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Akın Yorulmaz	İzmir	2022

 Özet:

İnsanların beraber yaşadıkları yerler sadece mimari yapıların bulunduğu alanlar değildir. Bu yerler bir şekilde hayata başladıkları gibi sonraları gelişip, zamanla yok olmaktadırlar. Ancak onları yok olmaktan kurtaracak ya da daha ileri taşıyacak aksiyonlar almak yine biz insanların sorumluluğundadır. İzmir’in Basmane Bölgesi de uzun zamandır birçok topluma ev sahipliği yapmış, kimi zaman yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. Ancak her seferinde toplumun bölge üzerindeki etkisi ya da bölgenin toplum üzerinde etkisi ile farklı bir sosyal ve ekonomik alana dönüşmüştür. Bu çalışmada Basmane’nin yaşamı boyunca konumu dolayısıyla üstlendiği konaklamacılık rolünün zaman içerisinde nasıl evrildiği, hangi sorunlarla karşı karşıya kaldığı araştırılmıştır. Bu tezin temel amacı İzmir ili içerisinde konaklama tesislerinin gelişimini incelemek, aynı zamanda İzmir için önemli bir ticari ve sosyal yaşam alanı olan Basmane bölgesini konaklama tesisleri ve turizm açısından araştırmaktır. İzmir’de ve Basmane bölgesinde konaklama tesislerinin nasıl ve ne şekilde ortaya çıktığı, hayatın içinde bu tesislerin günümüze kadar geçirdiği evreler araştırılmıştır. Sahada detaylı çalışılması ve araştırma problemin çözümü için nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. 5 Şubat 2022 -30 Nisan 2022 tarihleri arasında yapılan saha çalışmasında günümüzde Basmane bölgesi olarak bilinen alanda yerleşik olan otellerin süreç boyunca uğradığı değişimlerini ve toplumsal sorunlarını tespit edip çözüm önerileri getirmek hedeflenmiştir. Son olarak çalışmanın v bitirilmesi için mülakat tekniği ile yapılmış nitel analizin detay ve sonuçları aktarılmıştır. Sahada bulunan kişilerin çözüm önerilerinin başında çevrenin temizliği, dokunun bir şekilde düzeltilmesi hemen hemen tüm işletmecilerin ortak görüşünün olduğu bir konudur. Mülk sahiplerinin mutlaka yatırım yapmaları, devlet ve belediyenin konuyla daha detaylı olarak ilgilenmesi ve renovasyon finansmanına katılması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Basmane, İzmir, turizm, Konaklama, Toplum

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
46	Konaklama İşletmelerinin Siber Güvenlik Yönetim Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Cem Alkan	Nevşehir	2022

Özet:

Bu çalışmanın amacı İzmir’deki 4 ve 5 yıldızlı konaklama işletmelerinin günümüzün ciddi tehditlerinden biri haline gelen siber saldırılara karşı nasıl önlem aldıkları, herhangi bir saldırı girişimde hangi yolları kullanarak karşı savunma yaptıkları ve oluşan saldırılardan sonra nelerde değişiklik yaptıkları hakkında bilgi edinmektir. Bu amaç doğrultusunda Japonya Ticaret ve İnovasyon Bakanlığı’na bağlı Japonya Bilgi Teknolojileri Özendirme Ajansı’nın (IPA) Bilgi Güvenliği Yöntemi Kıyaslama Sistemi tarafından geliştirilen anket formu kullanılmış ve İzmir ilinde faaliyet gösteren 4 ve 5 yıldızlı konaklama işletmelerinin bilişim teknolojileri bölümü sorumlularına ya da çalışanlarına anket uygulanarak veri toplanmıştır. Araştırma sonucunda araştırma verileri non parametrik testlerle analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre konaklama işletmelerinin tamamının siber saldırılara karşı önlem aldıkları, büyük bir bölümünün ticari faaliyetlerini bilişim sistemlerine bağlı olarak yürüttükleri, bu sistemlerde oluşabilecek 24 saatlik bir erişim probleminde konaklama işletmelerinin satışlarında ve mevcut misafir hesaplarını kontrol etme konularında sıkıntılar yaşanacağı görülmüştür. Son olarak yapılan analizler sonucunda işletmelere karşı oluşabilecek siber saldırıların o işletmelerde büyük bir güven kaybı ve imaj eksikliği yaratacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Siber Güvenlik, Siber Saldırı, Konaklama İşletmeleri.

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
47	Konaklama İşletmelerinde Çalışan Mutfak Personelinin Gıda Hijyeni Bilgi Düzeyinin Belirlenmesi: Konya Örneği	Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı Turizm İşletmeciliği Bilim Dalı	Agil Novruzov	Konya	2022

Özet:

Bu çalışma, Konya’da bulunan konaklama işletmelerindeki mutfak personelinin gıda hijyeni bilgi düzeyinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Katılımcıların gıda hijyeni bilgi düzeyi çalışmanın ana temasını oluştururken, hipotezlerden oluşturulan altı alt boyut da araştırma kapsamındadır. Turizm konaklama işletme mutfaklarındaki olumsuzlukların olumlu yönde değişim göstermesi ya da tedbir alınması yönünden bu çalışma önem arz etmektedir. Gerçekleştirilen bu araştırmanın en önemli özelliklerinden bir diğeri de mutfak personelinin gıda hijyeni bilgi düzeyinin belirlenmeye çalışıldığı yeni bir ölçeğin ortaya konulmasıdır. Araştırma iki aşamada gerçekleşmektedir. İlk aşamada literatür taranarak elde edilen bilgiler ortaya konulmuştur. Araştırmanın ikinci bölümünde ise konaklama işletmelerinde çalışan mutfak personelinin gıda hijyeni bilgi düzeyi ölçülmüştür. Çalışma için yapılandırılmış soru formu hazırlanmış ve veriler nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği ile toplanmıştır. Olasılığa dayalı olmayan örnekleme yöntemlerinden amaca göre örnekleme ile yapılan anket uygulaması, Konya ili konaklama işletmelerinde çalışan toplamda 273 mutfak personeline uygulanmıştır. IV Anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde işletmelerde çalışan mutfak personelinin demografik özellikleri, ikinci bölümde ise çalışan mutfak personelinin gıda hijyeni bilgi düzeyi ölçülmüştür. Geliştirilen ölçek 30 sorudan ve 2 boyuttan (Mutfak Hijyen Kuralları ve Kişisel Hijyen Kuralları) oluşmuş olup, 5’li Likert Tipi Ölçek kullanılmıştır. Çalışmada, elde edilen veriler faktör yapılarının uygunluğunun değerlendirilmesi için açıklayıcı faktör analizi yöntemlerine uygun şekilde analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda mutfak personelinin gıda hijyeni bilgi düzeyi ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu saptanmıştır. Değerlendirilen sonuçlara göre, toplam 30 anket önerisinden en yüksek ortalamaya sahip ölçek “Mutfakta çalışırken sigara içilmemelidir” ölçeği olurken en düşük ortalama puanına sahip olan ölçek ise “Yemek pişirirken saç kıllarının dökülmesini önlemek için bone takılmalıdır” bilgi düzeyi ölçeği olmuştur. Araştırmada kullanılan hijyen bilgi ölçme düzeyine ilişkin verilerin normal dağılım gösterdiği belirlenmiştir. Hem Mutfak Hijyen Kuralları boyutu hem de Kişisel Hijyen Kuralları boyutu ile katılımcıların cinsiyetleri arasında hiçbir ilişki bulunamazken, Kişisel Hijyen Kuralları boyutu katılımcıların yaşları ile anlamlı bir farklılık göstermektedir. Katılımcıların eğitim düzeyinin hijyen bilgi düzeyi boyutları ile anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Ayrıca her iki boyutun katılımcıların görevlerine, mesleki eğitim alma durumları ve çalışma sürelerine göre de anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur. Araştırmada eksik ve yetersiz olunan durumlar belirlenerek gerekli önlemlerin alınmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Gıda Hijyeni, Mutfak Personeli, Konaklama İşletmeleri

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
48	Turizm sektörünün Kapadokya-Nevşehir bölgesine sosyo-ekonomik katkıları ve karşılaştığı sorunlar üzerine bir çalışma	Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Umut Kocatepe	Tekirdağ	2022

Özet:

Dünya ekonomisindeki payı yıllar içerisinde büyük oranda artan turizm sektörü, günümüzde ülkeler için önemli bir pazar haline gelmiş durumdadır. Özellikle Türkiye gibi hem gelişmekte hem de turizm çeşitliliği açısından zengin bir ülke için turizm ülkeye ekonomik olduğu kadar sosyal anlamda da büyük katkılar sağlamaktadır. Türkiye’de bu yüzden turizm sektörüne olan yatırımlarını son yıllarda büyük ölçüde artırmıştır. Bu yatırımlarla ülkeye gelen turist sayısını, turizm gelirlerini ve kişi başı turizm harcamalarının artılmasını amaçlamaktadır. Bu turizm yatırımlarının yapıldığı turizm bölgelerinden birisi de eşsiz doğal güzelliklere sahip Kapadokya bölgesidir. Kapadokya bölgesi sahip olduğu turizm güzellikleri sayesinde, Türkiye için önemli bir turizm destinasyonudur. Bu bağlamda söz konusu araştırmanın amacı; turizm sektörünün hem Türkiye hem de Kapadokya-Nevşehir bölgesi açısından ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla değerlendirilmesini ve bu bölgenin ulusal ve uluslararası platformalarda tanınması için önerilerde bulunmaktır. Ayrıca turizm sektörünün karşılaştığı sorunlarda geniş bir bakış açısı ile ele alınmıştır. Araştırma kapsamında araştırma amaçları doğrultusunda oluşturulan anket formu kolayına örnekleme yöntemi çerçevesinde çekirdek Kapadokya olarak anılan Nevşehir ilinde ikamet eden 240 adet örnekleme uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Turizm Sektörü, Sosyo-Ekonomik, Turizm ve Kapadokya, Turizm Sorunları.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
49	Film ve dizi turizminin destinasyon seçiminde önemi: Kapadokya örneği	Erciyes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Merve Merdim	Kayseri	2019

Özet:

Bu çalışmada dizi ve filmlerin destinasyon tanıtımı ve seçimini nasıl etkilediği konusu üzerinde durulmuştur. Televizyon dizileri ve filmlere yerleştirilmiş destinasyonların turistlerin destinasyon yeri seçiminde ne kadar etkili olduğunun belirlenmesi ve turistlerin dizi ve filmlere yerleştirilmiş bu destinasyonlara yönelik tutumlarının, algılarının, eğilimlerinin neler olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmanın verileri Kapadokya, Nevşehir Bölgesine ziyaret amaçlı gelen yerli turistlerden anket yoluyla toplanmıştır. 462 gözlemden oluşan verilere Ki-kare, bağımsız gruplar t testi ve ANOVA analizleri uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, araştırmaya katılan ziyaretçilerin tamamının Nevşehir ilinde çekilen dizileri ve filmleri izledikleri ve büyük bir kısmında destinasyonu ziyaret etme isteği uyandırdığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca Nevşehir’de çekilen dizilerde ve filmlerde gösterilen destinasyonların tercih edilmesinde ziyaretçilerin demografik özellikleri itibarı ile farklılıklar ortaya çıktığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Destinasyon, film turizmi, dizi ve filmler

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
50	Kapadokya bölgesi Soğanlı Vadisi’nde bulunan Bizans Dönemi’ne ait şarap işlikleri	Erciyes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Derya Güneri	Kayseri	2013

Özet:

Bir mimari yapının biçimlenmesinde rol oynayan birçok faktör vardır. Dönemin ekonomik, sosyal, kültürel, siyasi ve askeri özellikleri yanı sıra, geleneğin getirdiği birtakım yönlendirmeler, imar faaliyetlerinin hem niteliksel hem de niceliksel anlamda biçimlenmesinde önemli rol oynarlar. Anadolu’da şarap üretimi tarih boyunca önemini korumakla beraber Anadolu’daki şarap üreticisi kentlerin önemli bir gelir kaynağı haline geldiği bilinmektedir. Gerek iç bölümlerin gerekse de kıyı kesimlerin asma bitkisinin yetiştirilmesine uygun iklime sahip olması, üreticileri bağcılık yapmaya ve şarap üretimine yöneltmiştir. Bir yandan günlük geçim kaynağı niteliği ve niceliği olan bu ürün bir yandan da ticari kapasitesi yüksek olup ekonomiye yön vermiştir. Bölgede üzüm üreticiliğine dayanan bir ekonominin varlığı görülmektedir. Bu tarımsal kökenli ekonomi,bunların üretilmesi için bir mimari yapılanmayı doğurmuştur. İşliklerin tümü kaya yapısıdır. Üzümleri çiğnemek, kalan üzüm ve saplarını preslemek ve mayalanmaya bırakmak şarap üretimi için gerekli olan üç temel aşamadır. Üzüm, ilk aşamada sıvının çıkması için bekletilir ve ayakla ezilmeye başlar ve ardından preslenir.Bu işlem üzüm ezme havuzunda yapılır. Bir akıtma kanalı yardımıyla üzüm suyu biriktirme havuzuna toplanır. Bağımsız olarak inşa edilen bu yapılardaki özenli işçilik Bizans döneminde şarap işliklerine verilen önemi göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Bizans, üzüm, şarap üretimi

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
51	Okul dışı öğretim bağlamında müzelerin rolü: Kapadokya Yaşayan Miras Müzesi örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Mehtap Köksal	Nevşehir	2023

Özet:

Okul dışı öğrenme alanlarından biri olan müzeler sahip oldukları eğitici potansiyeller ve alışılmışın dışında bir eğitim verme imkanından dolayı son zamanlarda üzerinde çokça durulan bir öğrenme alanı olmaktadır. Ülkemiz doğal, tarihi ve kültürel varlıklarıyla bu alana hizmet sağlayacak büyük bir potansiyele sahiptir. Özellikle son yıllarda dünyada çapında oldukça farklı örneklerini gördüğümüz müze türleri ülkemizde de görülmeye başlanmıştır. Müzelerdeki çeşitliliğin ve farklı uygulamaların temel sebebi müzeleri ziyaretçiler için daha cazip bir hale getirip turizm geliri açısından ülke ekonomisine katkı sağlamanın yanında, ziyaretçi sayısını artırarak toplumu tarihi ve kültürel alanda bilinçlendirmek ve globalleşmenin getirdiği kültürel yozlaşmanın, milli kimlik belirsizliğinin ve özellikle yeni nesiller için zayıflayan milli ve kültürel aidiyet duygusunun güçlenmesini sağlamaktır. Eğitim noktasında bu amaca hizmet eden en önemli ders sosyal bilgiler dersi olup, içerdiği birçok hedef öğrenme alanı için müzeler önemli bir öğrenme alanı oluşturma potansiyeline sahiptir. Ülkemizde yaygın eğitimin güzel örneklerinden biri olan Kapadokya Yaşayan Miras Müzesi özellikle somut olmayan kültürel mirasın korunması ve yaşatılması noktasında örnek teşkil edecek nitelikte olup, UNESCO 2003 Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi içeriği ile uyumlu bir müzecilik faaliyeti yürütmektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler eğitimi alan öğrencilerin müze deneyimlerini değerlendirerek, müzeyi ziyaretlerinin somut olmayan kültürel miras bilincinin oluşturulmasına yönelik katkısını ortaya koymakla birlikte alışılmışın dışında bir müze deneyiminin öğrenciler ve öğretmenler üzerinde bıraktığı etkiyi gözlemlemektir. Bu araştırma nitel yöntemle yapılan bir durum çalışması olup, insan ve sosyal yaşamla ilgili problemleri, gözlem, görüşme, gözlem sırasında yapılan informal görüşmeler sonucu elde edilen görüşme notları ışığında parçadan bütüne doğru açıklamak amaçlanmaktadır. Araştırma Nevşehir il merkezinde eğitim veren 2 okuldan 10’ar adet olmak üzere toplam 20 öğrenci ve 5 öğretmenle yapılmış olup, gözlem ve mülakat yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların belirlenmesinde “Amaçlı örnekleme” yönteminden uygun örneklem seçilerek, göreli olarak küçük bir örneklem oluşturmak ve bu örneklemde çalışılan probleme taraf olabilecek bireylerin çeşitliliğini maksimum derecede yansıtarak, çeşitlilik gösteren durumlar arasında herhangi ortak ya da paylaşılan olguların olup olmadığını belirlemeye çalışmak ve bu çeşitliliğe göre problemin farklı boyutlarını ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler: Okul Dışı Sosyal Bilgiler Eğitimi, Yaşayan Miras Müzeleri, Somut Olmayan Kültürel Miras Bilinci

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
52	Tarihi Kapadokya bölgesi Niğde ili turizm potansiyeli ve yerel halkın turizm algısının incelenmesi	Mersin Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Fatih Buğra Sürme	Mersin	2023

Özet:

Bu tez çalışmasının konusu Niğde ilinin sahip olduğu turizm potansiyelini tespit ederek yerel halkın turizme karşı algısını ortaya koymaktır. Niğde ili sahip olduğu kültürel ve doğal mirası ile turizm açısından oldukça fazla değeri il sınırları içerisinde barındırmaktadır. Tarihi cami, kilise, çeşme gibi somut kültürel miras yapılarının yanı sıra dağlar, göller, kaplıca ve termal kaynaklarıyla Kapadokya bölgesinde gözde olabilecek potansiyele sahip Niğde, bütün bu değerlere rağmen yeterince bilinmeyen il görünümüne sahiptir. Bir ilin turizm alanında gelişmesinde yerel halkın olumlu ve olumsuz tutumları oldukça etkilidir. Konuyla ilgili ulusal ve uluslararası literatürde yapılan çalışmaların sınırlı olması, ilerleyen süreçlerde yapılacak olan çalışmaları önemli kılmaktadır. Tez çalışmasının araştırma evrenini Niğde ilinde yaşayan yerel halk oluşturmaktadır. Araştırma evreninin büyük olması, maliyet, zaman ve diğer etkenlerden dolayı araştırmada kolayda örnekleme tekniği kullanılmıştır. Tez çalışmasının verileri nicel araştırma yöntemlerinden birisi olan anket tekniği ile elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Niğde İlinde Yaşayan Yerel Halkın Turizme İlişkin İfadelerin Belirlenmesi ölçeği kullanılmıştır. Anketin uygulanması ve verilerin toplanması 15.07.2022 ve 15.08.2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışma tamamen gönüllülük esasına dayalı olup 432 kişiden çevrimiçi (online) anket uygulanarak veri toplanmıştır. Toplanan veriler istatistiki paket programı (SPSS) ile analiz edilmiştir. Araştırmada yer alan ölçeklerin dağılımının normal olup olmadığını belirlemek adına analizler uygulanmıştır. Verilerin analizi için standart sapma, mod, medyan, aritmetik ortalama, normallik testi gibi tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılmış olup, ayrıca faktör analizi, t-testi ve ANOVA testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda, yerel halkın yaş ve eğitim düzeyi ile turizm algıları arasında anlamlı bir farklılık ortaya çıkarken, yerel halkın cinsiyeti ile turizm algıları arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Tez çalışmamızda Niğde ilinde somut ve somut olmayan kültürel miras bakımından turistik çekiciliğe sahip olduğu, yerel halkın turizme yönelik olumlu görüş taşıdığı, ancak altyapı ve üstyapı sorunları nedeniyle turizmin yeterince geliştirilemediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Niğde, Turizm, Yerel Halk, Algı

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
53	Covıd-19 pandemisi’nin turizm sektöründe tüketici davranışlarına etkisi: Kapadokya bölgesi örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Ali Eray Yandı	Nevşehir	2023

Özet:

Bu çalışmanın amacı COVID-19 pandemisinin başlamasından sonra değişen tüketici davranışlarının turizm üzerindeki etkisini incelemek, oluşan pandemi sonrası güvenli turizm sertifikasının tüketiciler üzerinde etkisi olup olmadığını analiz etmektir. Araştırmanın evrenini Kapadokya bölgesinde yer alan otellerde görev yapan yöneticiler ve otellerde konaklayan müşteriler oluşturmaktadır. Dünya genelinde hızlıca yayılan bu salgın sebebiyle çoğu sektör zarar görmüştür. Bu sektörlerden biri olan turizm sektöründe tüketicilerin nasıl tutum sergilediği ve otel yöneticilerinin almış olduğu önlemleri incelenmek önemlidir. Ayrıca ülke hükümetlerinin almış olduğu önlemlerle birlikte tüketiciler üzerinde nasıl bir etki yarattığını ve vaka sayısının hızlıca artmasından sonra turizmdeki uygulamalar da bu değişimden önemli derecede etkilenmektedir. Salgın ile tüketicileri hastalıktan korumak ve tüketicilere güven vermek amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Sağlık Bakanlığıyla yapmış olduğu çalışmalar sonucunda “Güvenli Turizm Sertifikası” oluşturulmuştur. Bu sertifikasyona sahip işletmelerin tüketiciler üzerindeki etkisi araştırmanın çıkış noktası olmuştur. Turizm işletmelerinin müşterilerini memnun edebilmesi ve rakiplerine karşı rekabet üstünlüğünü sürdürebilmesi için çalışanlarının iş tatmini ve motivasyonunu arttıracak yöntemler üzerinde odaklanması gerekmektedir. Turizm sektöründe müşteri memnuniyetini sağlayan önemli unsurlardan biri olan hijyen kalitesi oda ve otel temizliğine bağlıdır. Güvenli Sağlık Sertifikası işletmelerin daha iyi hizmet sağlaması noktasında müşterilerin kendilerini daha güvende hissetmesine ve daha hijyenik bir ortamda konaklamasına yardım edecektir. Bu kapsamda Kapadokya bölgesinde otellerde görev yapan yöneticiler ya da otel işletme sahipleri ve otelde konaklayan müşteriler üzerinden yüz yüze mülakatlar yapılarak görüşleri alınmıştır. Araştırma kapsamında uzman otel yöneticilerine ya da otel işletme sahiplerine ve otelde konaklayan tüketicilere yönelik iki ayrı görüşme formu hazırlanmıştır. Bu kapsamda pandemi döneminde turizmde tüketici davranışlarına etkisinin konu hakkında 15 otel yöneticisi veya otel işletme sahiplerine ve 15 otelde konaklayan tüketicilere olmak üzere 30 katılımcı ile mülakatlar yapılarak konu hakkında görüşleri alınmıştır. Araştırma sonucunda COVID-19 pandemisinde alınan tedbirlere otellerin uyum sağlaması ve tüketicilerinde pandemi ile gelen alışkanlıklarını devam ettirmesi ile güvenli turizm sertifikasının olumlu etkiler yarattığı gözlemlenmiştir. Katılımcılar uygulamadaki sorunlu alanların keşfedilerek Güvenli Turizm Sertifikası için denetimlerin daha sık yapılması gerektiği önerisinde bulunulmuşlardır.

Anahtar Kelimeler: Tüketici Davranışı, İç Turizm, Pandemi, Güvenli Turizm Sertifikas

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
54	Sosyal medyanın destinasyon tercihine etkisi: Kapadokya örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Serhat Eker	Nevşehir	2022

 

Özet:

Bir destinasyonun sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için yalnızca çekiciliklerinin mevcut olması yeterli değildir. Bunun yanında doğru zamanda, doğru stratejiler ile destinasyon pazarlamasının gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Her dönemin kendi koşullarına göre; bazı tutundurma karması elemanları, diğerlerine nazaran daha etkili sonuç verebilmektedir. Günümüzde internet ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte birçok yeni kavram literatüre kazandırılmıştır. Elektronik pazarlama ve sosyal medyanın pazarlama faaliyetlerinde kullanılması hem işletmelerin hem de tüketicilerin, zaman ve mekân sınırlaması olmaksızın sürekli olarak iletişim kurmasında yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Sosyal medya, son yıllarda tüm sektörler için dikkat edilmesi ve takip edilmesi gereken bir mecra haline gelmiştir. Bu sebeple söz konusu çalışmada; Kapadokya Bölgesi’nin tercih edilmesinde sosyal medyanın etkisinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, Kapadokya Bölgesi’ni ziyaret eden 175’i yerli, 175’i yabancı olmak üzere toplam 350 turistten yüz yüze anket uygulamasıyla elde edilen veriler analize tabi tutulmuştur. Araştırmada; “Destinasyon tercihi sürecinde, sosyal medyanın etkisi vardır”, “Kapadokya Bölgesi’ni tercih eden yerli ve yabancı turistler arasında, demografik özelliklerine göre farklılıklar vardır”, “Kapadokya Bölgesi’ni tercih eden yerli ve yabancı turistler arasında, seyahat özelliklerine göre farklılıklar vardır”, “Kapadokya Bölgesi’ni tercih eden yerli ve yabancı turistler arasında, sosyal medya kullanım özelliklerine göre farklılıklar vardır” şeklinde hipotezler geliştirilmiştir. Hipotezlerin test edilmesinde, regresyon analizi, frekans dağılımları ve ortalamaları ile bağımsız örneklem t-testinden faydalanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; destinasyon tercihi sürecinde, sosyal medyanın etkisi olduğu tespit edilmiştir. Buna ek olarak; eğitim ve meslek haricindeki tüm demografik özellikler için Kapadokya Bölgesi’ni tercih eden yerli ve yabancı turistler arasında demografik özelliklerine göre farklılıklar olduğu, seyahat özelliklerine göre farklılıklar olduğu, sosyal medyada günlük geçirilen vakit ve destinasyon tercihinde en fazla kullanılan sosyal medya araçları bakımından farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın hem sosyal medya kullanımının destinasyon pazarlamasındaki yerini ve önemini ifade etmesi açısından hem de Kapadokya Bölgesi ile ilgili ileride yapılacak araştırmalara yol göstermesi açısından faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Turistik Destinasyon, Destinasyon Tercihi Kapadokya

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
55	Sıcak hava balon turizminde hizmet kalitesi ölçümü: Kapadokya Bölgesi’nde bir araştırma	İzmir Katip Çelebi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Buğcan Güvenol	İzmir	2021

Özet:

Turizm endüstrisi zaman içinde gelişmekte ve değişim göstermektedir. Bireylerin de seyahat anlayışlarındaki farklılaşmalar alternatif turizm kavramının önem kazanmasına neden olmaktadır. Ayrıca alternatif turizm türleri çeşitlilik göstermekte ve destinasyonlara birçok fayda sağlamaktadır. Macera turizmi ise öne çıkan alternatif turizm türlerinden bir tanesi olmakla birlikle hem Türkiye’de hem de dünyada gelişim göstermektedir. Macera turizmi faaliyetleri arasında düşünülebilen sıcak hava balon turizmi ülkemizde en çok Kapadokya Bölgesi’nde gerçekleştirilmektedir. Kapadokya Bölgesi ile birlikte özdeşleşen sıcak hava balonları yerli ve yabancı turistleri çekerek bulunduğu bölgeye ve dolayısıyla ülkemize birçok ekonomik fayda da sağlamaktadır. Ayrıca, Kapadokya Bölgesi dışında da sıcak hava balon turizmini cazip hale getirmek amacıyla çeşitli çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Sıcak hava balon turizminin bulunduğu bölgeye sağladığı faydalar düşünüldüğünde gelecekte bu hizmeti sunan işletmelerin de artacağı öngörülmektedir. Bu bağlamda işletmelerin sunduğu hizmet kalitesi de önem arz etmektedir. Ayrıca olumlu bir hizmet kalitesi bireylerin işletme tercihinde ve işletmelerin birbirleriyle rekabet edilebilirliğine etkisi bulunmaktadır. Hizmet kalitesini belirleme araçlarından en yaygın olarak kullanılan ölçek SERVQUAL ölçeğidir. Bu çalışmanın amacı, Kapadokya Bölgesi’nde sıcak hava balonu turizmine katılan bireylerin bekledikleri ve algıladıkları hizmet düzeylerini belirlemek ve literatüre katkı sağlamaktır. Bu amaçla, SERVQUAL ölçeği ile oluşturulmuş anket 391 katılımcıya uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Çalışmada örnekleme yöntemi olarak kolayda örnekleme yöntemi kullanılmış ve faktör analizi, T-testi ve Anova Testi gibi istatistiksel analizlerden faydalanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre hizmet kalitesini oluşturan alt boyutlardan sadece Teminkarlık boyutunun olumsuz olduğu ancak genel olarak hizmet kalitesinin olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sıcak Hava Balonu, Turizm, Hizmet Kalitesi, SERVQUAL, Kapadokya.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
56	Göreme Açık Hava Müzesi ve UNESCO’nun periyodik raporlarında göreme ve Kapadokya kayalık sit alanı raporlarının incelenmesi ve değerlendirilmesi	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Mehmet Ayhan	Nevşehir	2020

Özet:

Önceki dönemlerden ve medeniyetlerden günümüze kalan doğal ve kültürel mirasın tanınması, korunması, sunumu ve bunların gelecek nesillere aktarımı amacıyla UNESCO üye ülkeleri 1972 yılında ‘Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme’yi kabul etmişlerdir. Bu miras alanlarının korunması, sunulması, yönetilmesi, değerlendirilmesi ve kültürel miras listesine kabulü çerçevesinde UNESCO tarafından çeşitli ölçütler ve koşullar geliştirilmiştir. UNESCO bu yerleri ‘üstün evrensel değere sahip doğal ve kültürel alanlar olarak görmektedir. Bu anlamda ülkemiz, UNESCO’nun ön gördüğü bu özelliği taşıyan birçok doğal ve kültürel alana sahiptir. On binlerce yıl bir çok medeniyete ev sahipliği yapmış Anadolu toprakları, hem doğal güzellikleri hem de bu medeniyetlerin bıraktıkları binlerce izler ile korunması zorunlu bir coğrafyadır. 2020 yılı itibariyle UNESCO Somut Kültürel Miras Alanları Listesi’nde Türkiye’den 16 değer kültürel olarak, 2 değer ise hem kültürel hem de doğal olarak bu listede yer bulmuştur. Göreme ve Kapadokya bu listede hem kültürel hem de doğal özellikleri taşıyan iki bölgemizden bir tanesidir ve bu listeye 1985 yılında kabul edilerek ülkemizden bu listeye ilk kabul edilen üç bölgesinden birisi olmuştur. Bu miras alanı birçok noktasıyla görülesi ve tanınası özellikler taşımasıyla birlikte, özellikle Göreme Açık Hava Müzesi alanı hem kültürel temanın büyük yansımalarını barındırması, hem de coğrafyanın doğal özelliklerini yansıtması bakımından büyük önem arz etmektedir. Müze, 2017 yılı Müze ve Ören Yeri ziyaretçi sayısı istatistiklerine göre 682.785 kişinin ziyaretiyle ülkemizde en çok ziyaret edilen üçüncü açık hava müzesi olmuştur. Bu bağlamda bu çalışma Göreme Açık Hava Müzesi kısımlarının tanıtılmasını ile Göreme ve Kapadokya Kayalık Sit Alanı ile ilgili 2006 ve 2014 yıllarında hazırlanmış olan periyodik raporlama (taraf ülkelerin, mevcut sözleşmenin gerekliliklerinin yerine getirilmesine dair Dünya Mirası Komitesi’ne altı yılda bir sundukları raporlar) verilerinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kapadokya, Göreme Açık Hava Müzesi, UNESCO, Periyodik Rapor

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
57	Tarihi Kapadokya Bölgesi Niğde İli Turizm Potansiyeli ve Yerel Halkın Turizm Algısının İncelenmesi	Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü	Fatih Buğra Sürme	Mersin	2023

Özet

Bu tez çalışmasının konusu Niğde ilinin sahip olduğu turizm potansiyelini tespit ederek yerel halkın turizme karşı algısını ortaya koymaktır. Niğde ili sahip olduğu kültürel ve doğal mirası ile turizm açısından oldukça fazla değeri il sınırları içerisinde barındırmaktadır. Tarihi cami, kilise, çeşme gibi somut kültürel miras yapılarının yanı sıra dağlar, göller, kaplıca ve termal kaynaklarıyla Kapadokya bölgesinde gözde olabilecek potansiyele sahip Niğde, bütün bu değerlere rağmen yeterince bilinmeyen il görünümüne sahiptir. Bir ilin turizm alanında gelişmesinde yerel halkın olumlu ve olumsuz tutumları oldukça etkilidir. Konuyla ilgili ulusal ve uluslararası literatürde yapılan çalışmaların sınırlı olması, ilerleyen süreçlerde yapılacak olan çalışmaları önemli kılmaktadır. Tez çalışmasının araştırma evrenini Niğde ilinde yaşayan yerel halk oluşturmaktadır. Araştırma evreninin büyük olması, maliyet, zaman ve diğer etkenlerden dolayı araştırmada kolayda örnekleme tekniği kullanılmıştır. Tez çalışmasının verileri nicel araştırma yöntemlerinden birisi olan anket tekniği ile elde edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Niğde İlinde Yaşayan Yerel Halkın Turizme İlişkin İfadelerin Belirlenmesi ölçeği kullanılmıştır. Anketin uygulanması ve verilerin toplanması 15.07.2022 ve 15.08.2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışma tamamen gönüllülük esasına dayalı olup 432 kişiden çevrimiçi (online) anket uygulanarak veri toplanmıştır. Toplanan veriler istatistiki paket programı (SPSS) ile analiz edilmiştir. Araştırmada yer alan ölçeklerin dağılımının normal olup olmadığını belirlemek adına analizler uygulanmıştır. Verilerin analizi için standart sapma, mod, medyan, aritmetik ortalama, normallik testi gibi tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılmış olup, ayrıca faktör analizi, t-testi ve ANOVA testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda, yerel halkın yaş ve eğitim düzeyi ile turizm algıları arasında anlamlı bir farklılık ortaya çıkarken, yerel halkın cinsiyeti ile turizm algıları arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Tez çalışmamızda Niğde ilinde somut ve somut olmayan kültürel miras bakımından turistik çekiciliğe sahip olduğu, yerel halkın turizme yönelik olumlu görüş taşıdığı, ancak altyapı ve üstyapı sorunları nedeniyle turizmin yeterince geliştirilemediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Niğde, Turizm, Yerel Halk, Algı.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
58	Sürdürülebilir Turizm ve Kentsel Koruma İlişkisi: Kayseri Gesi Koruma Bölgesi Örneği	Yozgat Bozok Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Kentsel Koruma ve Yenileme Anabilim Dalı	Mehmet Topuz	Yozgat	2023

Özet

Tarihsel süreç içerisinde insanoğlu yaşamış olduğu fiziksel çevreyi ihtiyaçları çerçevesinde şekillendirirken ortaya çıkardığı kültürü, sonraki gelecek nesillere aktarmakta, böylece günbegün çeşitlenen ve zenginleşen bir kültürel birikim oluşturmaktadır. Bu birikim, insanların geçmişini bilmesini sağlayan somut belgedir. Kültürel değerlerin dünya mirası olduğu, korunmasının ve ölümsüzleştirilmesinin insanlığın sorumluluğunda olduğu gerçektir. Tarihi çevreyi var eden örneklerin sorunları arasında, ekonomik ve sosyal şartlar sebebiyle eserlerin kendine özgü kullanımlarının devam edememesi yer alır. Turizm faaliyetlerinin sağlamış olduğu kullanım olanakları, kültürel ve doğal değerlerin korunarak yaşatılmasında önemli bir role sahiptir. Turizmin devamlılığı için kültürel mirasın tanınması, doğal kaynakların korunması ve yaşatılması gerekmektedir. Turizm, doğru yönlendirildiği zaman gerekli mali desteği yaratması ve ev sahibi toplumlara koruma konusunda bir motivasyon sağlaması açısından da önemlidir. Ancak turizmin ekonomideki olumlu etkilerinin yanı sıra olumsuz etkileri de vardır. Plansız bir turizm, çevresel, tarihsel ve kültürel değerlerin özgün niteliklerinin değişmesine, bozulmasına hatta yok olmasına yol açabilmektedir. Bu tehditlerin gerçekleşme ihtimali, sürdürülebilir turizm yaklaşımının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu çalışmada örneklem alan olarak seçilen Kayseri Gesi Koruma Bölgesi‟nin (KGKB) sürdürülebilir turizm ilkeleri doğrultusunda korunması amaçlanmaktadır.

Çalışmada karma yöntem kullanılarak nitel ve nicel araştırmalar yapılmıştır. Gesi Koruma Bölgesi (GKB), Kayseri kentinin merkez ilçelerinden olan Melikgazi ilçesine bağlı Kuzey Mahallesi, Güney Mahallesi ve Bahçeli Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. GKB özgün arazi yapısı ile farklı medeniyetlerin izlerini günümüze kadar taşıyabilen bir kültür merkezi olması nedeniyle seçilmiştir. Bu bağlamda, yapılan alan araştırması ve anket çalışmaları sonucunda, bölgenin güçlü ve zayıf yönleri ile fırsat ve tehditleri (GZFT) analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilerden GKB‟nin sürdürülebilir turizm potansiyeline sahip olduğu; ancak, turistik potansiyelinin artırılması gerektiği, bunun için de sürdürülebilir koruma politikalarının sosyo-kültürel, çevresel ve ekonomik boyutta oluşturularak uygulanabilirliğinin sağlanmasının zaruri olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Turizm, Kentsel Koruma, Gesi Koruma Bölgesi

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
59	UNESCO’nun Anma ve Kutlama Faaliyetlerinin Kültür ve İnanç Turizminin Geliştirilmesine Etkisi: 2021 Hacı Bektaş-I Veli, Ahi Evran-I Veli Ve Yunus Emre Anma Yılı Örneği	Kastamonu Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Yavuz Selim Deniz	Kastamonu	2023

Özet

Kültür, uygarlıkların yaşayış biçimini, asgari gelişme anlayışını, öz saygı, öz sevgi gibi yaşam dürtülerini var eden, işleyen, gelecek kuşaklara aktaran ve kalıcı bir etki bırakan kurallar bütünüdür. Kültür yaşandıkça ve yaşatıldıkça var olmaya devam ettiği için bu sürecin sağlıklı ve olumlu ilerlemesi dostluk, anlayış ve farkındalık ile olmaktadır. Farklı kültürlerle yetişmiş, farklı dini inanışlara sahip insanlar turizm hareketi ile bir araya gelip, hem kültür alışverişinde bulunup farkındalık kazanmaktadırlar hem de ülkenin inanç turizmi sektörüne ekonomik katkıda bulunmaktadırlar. Kültür ve inanç turizmi yüzyıllardan beri süre gelmiş en eski turizm hareketlerinden olmasına karşın dünyada en popüler olan ancak alanında oldukça az çalışmalar yapılan alternatif turizm çeşitlerindendir. Günümüzde her iki turizm çeşidi UNESCO tarafından Somut ve Somut Olmayan Kültürel Miraslar aracılığıyla yaşatılmaya çalışılmaktadır. UNESCO, sosyal, beşerî ve doğa bilimlerinde çığır açan kişileri Anma ve Kutlama Faaliyetleri adı altında anmakta ve bir yıl boyunca etkinlikler düzenlemektedir. Hacı Bektaş-ı Veli’nin 750.ci, Yunus Emre’nin 700.cü ölüm yıldönümü, Ahi Evran-ı Veli’nin 850.ci ölüm yıl dönümü münasebetiyle UNESCO Türkiye Milli Komisyonu önerisiyle 2021 yılında Anma ve Kutlama Faaliyetlerine dahil edilmiştir. Buna paralel olarak ilgili kişilerin yaşadığı ve türbelerinin bulunduğu Nevşehir, Kırşehir ve Eskişehir illerinde yaşayan halkın 2021 Yılı Anma ve Kutlama Faaliyetlerine olan farkındalığını tespit etmek bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden görüşme tekniği kullanılarak UNESCO Anma ve Kutlama Faaliyetlerinin kültür ve inanç turizmi, kültürlerarası ilişkilerin geliştirilmesi potansiyeline ilişkin söz konusu her il için 15 kişi olmak üzere toplam 45 katılımcının düşünceleri alınmıştır. Araştırmanın sonucuna göre 2021 yılında UNESCO Anma ve Kutlama Programlarına dahil edilen ilgili kişilerin yaşam felsefelerinin, yöre halkı nezdinde yeterli derecede anlaşılmadığı ancak bu kişilerin kültür ve inanç turizmi açısından çekici birer değer olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: İnanç Turizmi, Kültür Turizmi, Anma ve Kutlama, UNESCO.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
60	Turizm İşletmelerinde İş Güvencesizliğinin İş-Aile Çatışmasına Etkisi: Nevşehir’de Bir Uygulama	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Sema İşbilir Cebe	Nevşehir	2022

Özet

Günümüzde kamu sektörü ve özel sektörlerde örgütlerde giderek yaygınlaşan küçülme, yeniden yapılanma ve örgütsel değişim sonucu çalışanların üzerinde “iş güvencesizliği” algısının ele alınması gereken bir konu olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Ekonomik krizler sonucu kapanan, ülkeler arasında oluşan gerginliklerden doğrudan etkilenen turizm sektöründe çalışanlar işten çıkarılma, işsiz kalma tehlikesi ve iş güvencesizliği ile karşı karşıya kalmaktadırlar. İş güvencesizliği yaşayan çalışanların tepkilerinin hem örgütsel hem de bireysel açıdan sonuçlar doğurması mevsimsellik özelliğinin en sık görüldüğü ve bu sebeple belirsizliğin en yüksek olduğu sektörlerden biri sayılabilen turizm sektöründe konunun çalışanların iş aile çatışması ile çalışılmasına yol açmıştır (Çakır, 2007: 117). İş yaşamı ve aile yaşamı bireylerin genel olarak yaşamlarına ait iki önemli alan olması nedeniyle yaşamının tümünü de kontrol altına alabilmektedir. Ancak bu sorumluluklar eş zamanlı olarak yerine getirilmesi gerektiğinde; birey, yaşamının en önemli çelişkisini/çatışmasını iş yaşamı ve aile yaşamı rollerini gerçekleştirme sürecinde yaşayabilmektedir (Güney, 2004: 136). Genel olarak denilebilir ki iş hayatındaki tatmin iş dışı yaşamdaki tatmini de artıracaktır. Bireyin iş hayatında tatmin olabilmesinin yollarından biri de örgütüne güven duyarak çalışmasıdır. Birey örgütüne güven duyduğunda bazı yönler itibariyle mutlu olacaktır. Örgütüne güvenmeyen sürekli olarak işten çıkarılma ve işsiz kalma endişesi yaşayan bir birey ailesi ile çatışma yaşayabilir. Bu çatışma bireyin aleyhine sonuçlar da doğurabilir (Özdevecioğlu ve Aktaş, 2007: 2). Bu çalışmada iş güvencesizliği yaşayan bireylerin aileleri ile olan çatışma dereceleri ele alınmıştır. Araştırma bulgularına göre otel işletmeleri çalışanlarının iş güvencesizliği algılarının iş aile çatışması boyutları üzerinde etkisi olduğu görülmüş olup orta düzeyde sonuçlar çıkmıştır. Bu durum göstermektedir ki iş güvencesine sahip kişiler daha az çatışmaya sebep verirken, çalışanların iş aile çatışması boyutlarından en fazla gerilim sebepli çatışmaya sebep oldukları gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: İş güvencesizliği, İş Aile Çatışması, Turizm

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
61	Turistik Ürün Çeşitlendirmesi Açısından Gastronomi Turizminin Geliştirilmesine Yönelik Bir Araştırma: Kapadokya Örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Merve Karataş	Nevşehir	2022

Özet

Gastronomi turizmine olan ilgi her geçen yıl artmakla birlikte turizm sektöründe çeşitlilik açısından vazgeçilmez unsurlar arasında yerini almıştır. İlk çağlarda insanların yalnızca fizyolojik ihtiyaçları olarak adlandırılan yeme içme ihtiyacı, günümüzde insanların yediklerinden ve içtiklerinden keyif almak istedikleri ve hatta bunun için katılmak istedikleri turizm çeşidi arasına girmiştir. Gastronomi turizmine olan ilginin artış göstermeye başlamasıyla beraber bölge yöneticileri harekete geçerek rekabet avantajı sağlamak ve özellikle deniz-kum-güneş turizminden yoksun olan bölgelerde farklı turizm çeşitlerini ön plana taşımak istemişlerdir ve bu turizm çeşitlerinden bir tanesi de gastronomi turizmidir. Bir bölgede gastronomi turizminin gelişim göstermesi için yalnızda bölgede var olan ürün yeterli değildir. Bu noktada bölgenin gastronomi turizminin gelişimi için paydaşlara büyük görevler düştüğü söylenebilir. Bundan dolayı bu çalışmada Kapadokya Bölgesi’nde turistik ürün çeşitliliği açısından gastronomi turizmi araştırılarak, konuyla ilgili paydaş görüşleri alınmıştır. Çalışmada veri toplama yöntemi olarak yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Katılımcılara 8 adet soru yöneltilmiş olup, verilerin analizinde ise nitel veri analizi yöntemlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Kapadokya Bölgesi’nde turistik ürün çeşitliliği açısından gastronomi turizminin yeterince gelişme göstermediği saptanmıştır. Gastronomi ile ilgili bölgede çeşitli fuarların, festivallerin gerçekleştirilmesi gerektiği ve gastronomi paydaşlarının birlikte hareket etmeleri gerektiği belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Turistik Ürün Çeşitlendirmesi, Gastronomi, Gastronomi Turizmi, Kapadokya.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
62	Turistik Ürün Çeşitlendirmesi Açısından Gastronomi Turizminin Geliştirilmesine Yönelik Bir Araştırma: Kapadokya Örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Turizm Araştırmaları Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Merve Karataş	Nevşehir	2023

 

DOKTORA TEZLERİ

 

 

Özet:

Bu çalışmanın amacı, üst düzey otel yönetici adaylarının sahip olması gereken yetkinlikleri ve profesyoneller ile akademisyenlerin bu yetkinliklere yönelik düşüncelerini belirlemektir. İktisadi, sosyal ve politik getirisinin yanısıra dünya barışına katkı sağlayan turizm, hizmet endüstrisi olması bakımından insan kaynağına dayanmaktadır. Turizmde insan kaynakları, rekabet üstünlüğü elde etmek, hizmet kalitesini ve müşteri memnuniyetini sağlamada elzem bir unsurdur. İnsan kaynağının sağlanmasında önemli bir küresel strateji turizm öğretimidir. Günümüzde birçok ülkede, turizm programlarının sayısı giderek artmaktadır. Ancak bu programlar, öğretim anlamında, endüstrinin beklentilerini karşılamadığı konusunda eleştirilmektedir. Araştırmacılara göre, endüstride ihtiyaç duyulan yetkinlikler ile turizm mezunu adayların sahip olduğu yetkinlikler birbiriyle örtüşmemektedir. Bu durum, endüstri ile öğretim arasında bir koordinasyon sorununun varlığını ortaya koymaktadır. Bu sorunun, endüstri beklentisi, insan kaynakları niteliği ve müşteri memnuniyeti ekseninde, kalitenin ve sürdürülebilirliğin sağlanması bakımından engel oluşturduğu düşünülmektedir. Bu anlamda, profesyoneller ile öğretimciler arasında mutabakat sağlanmaya çalışılmalıdır. Bu mutabakatın sağlanmasında temel meselelerden biri, otel yöneticiliği yetkinliklerinin neler olduğudur. Araştırma bulgularına göre, Türkiye’deki beş yıldızlı otellerde üst düzey yöneticiliğe girişte kritik olarak kabul gören yetkinlikler, liderlik, kişilerarası, yönetimsel ve düşünsel/yaratıcı alanlarına yöneliktir. Öte yandan, söz konusu otellerde görev yapan yöneticiler ile turizm öğretim programlarında görev yapan akademisyenlerin yetkinliklere yönelik düşüncelerinde bir takım farklılıklar söz konusudur.

 

 

Özet:

Dünyada son yıllarda yaşanan her türlü krizler ,turizm sektörüne ciddi zararlar vermiş ve sektörün tüm paydaşları büyük zarar etmiştir. Konjonktürel yaşanan bazı krizleri konaklama sektörünün tek başına üstesinden gelmesi mümkün olamamakta ve kamu desteğine ihtiyaç duyulmaktadır. Konaklama işletmeleri faaliyetlerini sürdürebilmek ve meydana gelecek krizleri önleme yada krizleri en az zararla atlatabilmeleri için kamu sektörü ile birlikte koordineli bir çalışma içerisinde krize karşı her an hazırlıklı olunmalıdır. Araştırmanın amacı sık sık krizlerle karşı karşıya kalan Türkiye’de turizm sektörüne yönelik uygulanan kamu politikalarının sektör tarafından ne kadar benimsendiğini ve krizleri çözmekte ve atlatmakta ne kadar etkin olduğunu analiz etmektir. Bu amaçla Antalya ilinde faaliyet gösteren 4 yıldız ve üzerindeki konaklama işletmelerinin temsilcilerine yönelik alan araştırması yapılmıştır. Sonuçta konaklama işletmelerinin hizmet yılı ve oda sayısı değişkenine göre kriz dönemlerinde alınan ve alınması gereken önlemlere ilişkin tutumları arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.

 

 

Özet:

Bu çalışmanın amacı turizm sektöründe faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışanların örgütsel demokrasi algılarının örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılıklarının aracılık rolünün olup olmadığını belirlemektir. Bu bağlamda Nevşehir ilinde faaliyette bulunan 4 ve 5 yıldızlı konaklama işletmeleri çalışanları üzerinde anket tekniği ile veri elde edilmiştir. Verilerin analizinde çeşitli bilgisayar paket programları ile beraber yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucu elde edilen bulgular eşliğinde örgütsel demokrasi değişkeninin, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık değişkenleri ile ilişkili olduğu ve örgütsel bağlılık değişkeninin örgütsel demokrasi ile örgütsel vatandaşlık arasındaki ilişkiye kısmi aracılık ettiği tespit edilmiştir.

 

 

Özet:

Konaklama sektöründe birçok otel işletmecisi, sürdürülebilirlikle konforun birleştirilmesi ve bunun müşteri memnuniyeti üzerindeki etkileri konusunda yeterli bilgiye sahip değildir. Ust kalitedeki otellerde tarz ve konfor olumlu bir deneyimin iki kilit faktörudür. Ancak sürdürülebilir tasarımın genellikle konforla çelişebilecegi iddia edilir. Otellerin tasarım, stil ve konforu müşterinin seçimlerini, memnuniyetini, oteli tekrar ziyaret etme ve tavsiye etmesini etkiler. Lüks otel endüstrisi bir hayali gerçekleştirecek bütün donanıma sahiptir. Fakat en önemlisi müşterilerin konaklama sonrası deneyimleridir. Dolayısıyla oteller müşterinin taleplerini karşılamalıdır. Bu çalışmanın odağında müşteri memnuniyeti, odaların sürdürülebilir ve konfor özellikleri ve müşterilerin otele dair genel izlenimleri değerlendirilecektir. Kapadokya yöresi, barındırdığı otellerin geleneksel tasarım konusundaki hassasiyeti sebebiyle lüks anlayışının ve sürdürülebilir içeriğin bir arada sunumunun incelenmesi için seçilmiştir. Dolayısıyla bu çalışma, otel servis ortamındaki geleneksel mimariyi temel alan çevreci özellikleri belirleyecektir. Bundan ötürü geleneksel Kapadokya mimarisini incelemek çağdaş sürdürülebilirliği geliştirmek ve ardından ne tam tarihi ne de yepyeni olan bir stil yaratmak için önemlidir. Tezin hedeflerine ulaşmak için uygulamalı çalışma üç bölümden oluşur: İlk bölümde seçkin otellerin sürdürülebilir ve kullanıcı konforuna ve memnuniyetine yönelik tasarım özellikleri belirlenerek ayrıntılarıyla değerlendirilir ve bu iki tasarım hedefi bir aradayken oluşan çatışmalar belirtilir. İkinci bölümde Kapadokya’nın geleneksel mimarisinin özünden gelen sürdürülebilirlik kavramı keşfedilir. Sürdürülebilirliğin Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) ile enerji analiz teknikleriyle Yapı Performans Analizinin (BPA) ilişkilendirilmesi sağlanır. Yapının uygunluğu ASHRAE 90.1 VE ARCH 2030 standartları ile doğrulanır. Bununla birlikte sürdürülebilir çevreyi sağlayan yeşil tasarımı ayırt etmeye yardımcı üç örnek irdelenir. Üçüncü bölümde ise müşterinin hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyeti üzerindeki algısı otelin konfor içeriğiyle ilişkili belirteçlerle ölçülür. Bu iş için en yaygın model olan 7-Likert ölçeğiyle SERVQUAL modeli seçilmiştir. Ayrıca bu bölümde otel hizmeti hakkında müşterinin beklentileriyle izlenimleri arasındaki farka da değinilmiştir. Otel müşterilerine değerlendirmelerini elde etmek amacıyla anketler dağıtılmış ve etmensel analizler hizmet kalitesini ve bunun müşteri memnuniyetine etkisini belirlemek için kullanılmıştır.

Anahtar Sözcükler: Otel, Sürdürülebilirlik, Konuk Tatmini, Hizmet Kalitesi, Yöresel Mimari, Yapı
Bilgi Modellemesi (BIM), Yapı Performans Analizi (BPA), ASHRAE 90.1, SERVQUAL

 

 

Özet:

Destinasyon rekabetçiliği ile ilgili çalışmalara verilen önem 2000’li yıllardan itibaren artmaya başlamış (Melia´n-Gonza´lez ve Garci´a-Falco´n, 2000; Omerzel, 2006; Bobirca ve Cristureanu, 2008; Cerovic ve Batic, 2008; Küçükaltan ve Çavuşgil, 2011; Armenski vd., 2011; Goffi ve Cucculelli, 2012; Dragićević vd., 2012; Gupta ve Singh, 2015; Halis vd., 2016; Yüzbaşıoğlu vd. 2016) ve buna paralel olarak, destinasyon rekabetçiliği konusunda geliştirilmiş olan birçok model görülmeye başlanmıştır (Porter, 1990; Crouch ve Ritchie,1999; Dwyer ve Kim, 2003; Vengesayi, 2003; Enright ve Newton, 2004; Lee ve King, 2008). Destinasyon rekabetçiliği ilgili birçok araştırmalar bulunmasına karşın (Omerzel, 2006; Bobirca ve Cristureanu, 2008; Cerovic ve Batic, 2008; Küçükaltan ve Çavuşgil, 2011; Crouch, 2011; Armenski vd., 2012; Goffi ve Cucculelli, 2012; Dragićević vd., 2012; Gupta ve Singh, 2015; Halis vd., 2016) rekabet kavramının temelini oluşturduğu düşünülen Uluslararası Ticaret Teorileri ile ilişkilendirilen, kültür odaklı tek bir ürüne veya sınırlı sayıda ürün çeşitliliğine sahip olan kültür turizmi destinasyonlarını hedef destinasyon olarak belirleyen ve hem paydaşlardan hem de turistlerden elde edilen veriler ile bütüncül bir yaklaşımı benimseyen araştırmaların destinasyon rekabetçiliği ile ilgili literatürün zenginleşmesine katkı sağlayacağı şüphesizdir. Bu bilgiler ışığında bu araştırmanın amacını, bir kültür turizmi destinasyonu olarak, kültür odaklı tek bir ürüne veya sınırlı sayıda ürün çeşitliliğine sahip olan Kapadokya Bölgesi temelinde destinasyon rekabetçiliğini hem paydaşlar hemde turistler açısından bütüncül bir yaklaşımla ele alarak ilgili bilgi birikimine daha farklı ve daha zengin bir yaklaşımla özgün katkılar sunmak oluşturmaktadır. Ayrıca destinasyonun sunmuş olduğu somut ve soyut unsurlara ilişkin algılanan rekabet gücünün farklı gruplar açısından karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi bu çalışmanın kapsamı içerisinde yer almaktadır. Bu bağlamda, araştırmanın evrenini oluşturan Kapadokya Bölgesine gelen 401 turiste ve bölgede faaliyet gösteren (kamu ve özel sektör temsilcileri, yerel yönetim temsilcileri, turizmle ilgili sivil toplum kuruluşları ve eğitim kurumları temsilcileri gibi) 277 turizm paydaşına anket uygulaması gerçekleştirilmiş ve elde edilen verilerle bölgenin rekabetçi gücü algılamaları incelenerek karşılaştırmalı olarak değerlendirmeye tâbi tutulmuştur. Bu bulgulara göre, turistlerle paydaşların Kapadokya Bölgesine yönelik rekabet gücü algılamaları arasında farklılıkların olduğu ve turistlerle paydaşların faktörlere (yapay kaynaklar ve destek kaynaklar) yönelik turistik destinasyon rekabet gücü algılamaları arasında ise anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte, turistlerin seyahat alışkanlıkları ile turistik destinasyon rekabet gücü algılamaları arasında anlamlı bir farklılık olduğu ve paydaşların kurumsal faktörleri ile turistik destinasyon rekabet gücü algılamaları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır. Ayrıca katılımcıların demografik özellikleri ile turistik destinasyon rekabet gücü algılamalarına yönelik farklılık analizleri yapılmış ve bu analizlerin sonuçlarına göre; hem turistlerin hem de paydaşların demografik özellikleri ile turistik destinasyon rekabet gücü algılamaları arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmüştür.

 

 

Özet:

Dünyada turizmin hızla gelişmesiyle turizme verilen önem de giderek artmış; uluslararası bir rekabet ortamı oluşmuştur. Destinasyonların birbirlerine rekabet üstünlüğü sağlayarak turizmden elde ettikleri payı arttırmaları; o destinasyonun tercih edilmesine, yani o yere olan turist talebine bağlıdır. Destinasyonlar arası rekabet ve bu rekabette üstünlük elde etmek, ancak olumlu bir destinasyon imajı ile gerçekleştirilebilir. Hristiyanlığın ilk yayılmaya başladığı tarihten itibaren Kapadokya’da ikonalar, kaya oyma kilise ve manastırların duvarlarını süslemiştir. Destinasyon çekicilik unsurları arasında özellikle Hristiyan pazarında ikonaların önemli bir yer tuttuğunu söylemek mümkündür. Bu araştırmaya konu olan ikonalar, Kapadokya için önemli çekicilik unsurları arasında yer almaktadır. Bu araştırmada ikonaların algılanan değerinin Kapadokya imajı ve turistlerin geleceğe yönelik davranışsal niyet üzerindeki etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışma ile Kapadokya’da ikonalara, kaya oyna dini mimariye ve inanç turizmine dikkat çekilmesi arzulanmaktadır. Sıklıkla sanat tarihi araştırmalarına konu olan ikonaların, bu çalışmada turizm bağlamında ele alınması çalışmayı özgün kılmaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bu bağlamda Kapadokya’yı ziyaret eden 507 yerli ve 525 yabancı turiste anket uygulanarak birincil veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS istatistik programı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bağımsız değişkeni ikonaların algılanan değerinin; bağımlı değişkenler olan destinasyon imajı ve davranışsal niyetleri üzerindeki açıklayıcılığını tespit etmek üzere regresyon analizinden yararlanılmıştır. Bu araştırmada destinasyon imajını oluşturan boyutlar altyapı, kültürel yapı, turistik çekicilikler ve doğal yapıdır. İkonaların algılanan değeri ise duygusal değer, bilinirlik değeri, hedonik değer ve ilgilenim değeri boyutlarından oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre Kapadokya’yı ziyaret eden turistlerin destinasyon imajı algılamalarının yüksek ve olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ikonaların turistler tarafından algılanan değerinin, destinasyon imajını açıklamada pozitif yönde anlamlı katkı sağladığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına bağlı olarak çeşitli öneriler sunulmuştur. Bu çalışmanın alan yazınına katkı sağlaması, benzer çalışmaların önünü açması ve araştırmanın ilgili literatür açısından önemli bir boşluğu doldurma noktasında da kayda değer bir katkı sunması arzulanmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Destinasyon İmajı, İkonalar, Kapadokya, Davranışsal Niyet, İkonaların Algılanan Değeri

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
7	Alanya’da Konaklayan Yabancı Turistlerin Esnaf Algılarının Ekonometrik Yöntemlerle İncelenmesi	Akdeniz Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Ekonometri Ana Bilim Dalı	HİLMİ KARAALİOĞLU	Antalya	2022

Özet:

Yabancı ziyaretçilerden elde edilen döviz girdisi Türkiye’nin önemli bir ekonomik kaynağı olma rolünü oynamaktadır. Bu rolünden ötürü bacasız sanayi olarak da anılan turizm sektörü ülke mallarının ülke içinde ihraç edilmesi olarak betimlenmektedir. Ülke mallarının ülke içinde daha çok ihraç edilmesi yabancı ziyaretçilerin tatil bitiminde ülkeden memnun ayrılmalarıyla yakın ilişki içindedir. Çünkü ülkeden memnun ayrılan yabancı ziyaretçiler ülkeyi bir başka kez de ziyaret etmek isteyebilecekleri gibi başkalarında da ziyaret etme isteği yaratabileceklerdir. İşte bu gerçeklik turist memnuniyetini incelemeyi önemli bir konu durumuna getiren bir olgu olarak kendisini ortaya koymaktadır. Turist memnuniyetini etkileyen birçok öğe vardır. Turistlerin alışveriş deneyimleri ve yerel esnafla olan ilişkileri bunlardan yalnızca ikisidir. Bu iki etken son dönemlerde sıklıkla incelenen konular arasında yer almaktadır. Söz konusu etkenler eldeki araştırmada da inceleme konusu yapılmaktadır. Bu bağlamda yabancı ziyaretçilerin alışveriş deneyimlerine ilişkin memnuniyetleri üzerinde yerel esnafların ve rehberlerin nasıl bir etki yarattıkları incelenmektedir. Elbette memnuniyet bir kez daha ziyaret etme isteği üzerinde bir olumlu bir etki yaratır. Bu incelemede turistlerin ülkeyi bir kez daha ziyaret edip etmeme niyetleri Multinomial Logit (MLOGİT), Genelleştirilmiş Sıralı Logit (GOLOGİT) modeller yardımıyla çözümlenmektedir. Elde edilen bulgular yine bu çalışmadan türetilmiş olan Poisson Regresyon modelinin sonuçlarıyla da karşılaştırılmaktadır. Bulgulardan birine göre turistlerin olumlu esnaf davranışı ve iyi ürün kalitesi karşısında takındığı tutumun yeniden ziyaret niyetini önemli ölçüde arttırdığı görülürken; yerel esnafların ve rehberlerin olumsuz davranışları karşısında turistlerin takındığı tutumların ise yeniden ziyaret niyetini önemli ölçüde azalttığı gözlemlenmektedir.

Çalışmanın ekonometri açısından temel amacı, aynı veri setinde hemen hemen aynı bilgiyi ölçen, biri nominal, öbürü ordinal iki değişkeni bağımlı değişken kabul eden Multinomial ve Sıralı Logit modelleri çeşitli açılardan karşılaştırmaktır. Bu açılar parametrelerinin anlamlılığı, yordama uygunluğu, uygulama kolaylığı ve varsayımların sağlanması gibi konulardır. Regresyon analizlerine başlamadan önce veriler faktör analizine tabi tutulmuş ve hem dikey hem de eğik döndürme yöntemleriyle birbirine oldukça yakın sonucu veren kararlı faktör yükleri elde edilmiştir. Uygulama esnasında Sıralı Logitin paralel regresyon varsayımını sağlamaması nedeniyle GOLOGİT uygulamaya konulmuştur. Her iki modelde de anlamlı parametre sayısı aynı olsa da GOLOGİT her bir nitel bağımsız değişkenin her bir düzeyi için detaylı inceleme imkânı vermesi açısından ve MLOGİT’e göre daha az model tahmini yapması açısından ön plana çıkmaktadır. Her iki modelde de elde edilen vii parametre tahminleri bu çalışmadan türetilmiş olan ‘Poisson Regression Analysis with Tourism Data: Analysis of The Effects of Foreign Visitors’ Local Tradership and Shopping Perceptions on The Frequency of Visit’ adlı çalışmanın sonuçlarıyla paralellik göstermektedir.

Anahtar Sözcükler: Yeniden ziyaret niyeti, Faktör analizi, Multinomial logit, Genelleştirilmiş Sıralı logit, lojistik regresyon

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
8	Prestij Arama Davranışının Destinasyon Sadakati Üzerindeki Etkisinde Unutulmaz Turizm Deneyiminin ve Kişiliğin Rolü	Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	METE GÖVCE	Muğla	2022

Özet:

Bireyleri turizm hareketliliğine yönlendirecek motivasyonlar üzerinde gerçekleştirilen çalışmalar, bu motivasyonların gezme-görme gibi kişisel, prestij ve statü edinme gibi kişilerarası ihtiyaçlar tarafından oluştuğunu doğrulamaktadır. Özellikle bu motivasyonların çeşitliliği ile ilgili çok şey bilinirken, prestij gibi belirli motivasyonların derinlemesine incelendiği çalışmaların az olması dikkati çekmektedir. Buradan hareketle bu araştırma, prestij arama davranışının destinasyon sadakati üzerindeki etkisini incelemek ve bununla birlikte unutulmaz turizm deneyimi ve kişiliğin rolünü de incelemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırma kapsamında oluşturulan bu amaç doğrultusunda, öncelikle veri toplamak amacıyla kullanılan bazı ölçekler Türkçeye ve turizm alanına uyarlanmış, 57 katılımcıyla veri toplama aracı pilot teste tabii tutulmuştur. Pilot test bulgularının değerlendirilmesinden sonra veri toplama aracı Bodrum ve Marmaris

Destinasyonlarında 450 katılımcıya uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 24 istatistik programına aktarılmış ve ortaya çıkan veri setine, güvenilirlik ve yapı geçerliliği analizleri uygulanmıştır. Veri setinin güvenilirliğinin belirlenmesinin ardından yapı geçerliliğini sınamak üzere prestij arama davranışı ve destinasyon sadakati ölçekleri üzerine açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri uygulanmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda prestij arama davranışı ölçeğinin “algılanan gösterişçi değer, algılanan sosyal değer, algılanan duygusal değer ve algılanan kalite değeri” olmak üzere dört boyutlu bir yapıyla açıklandığı tespit edilmiştir. Açıklayıcı faktör analizi sonrasında ölçeğin doğrulayıcı faktör analizi ile yapı, yakınsak ve ıraksak geçerlilikleri test edilmiştir. Destinasyon sadakati ölçeği ise tek boyutlu yapıyla açıklanmış ve doğrulanmıştır. Geçerliliği sağlanan ölçekleri temsil eden değişkenler arasındaki etkiyi sınamak amacıyla çoklu doğrusal regresyon analizinden faydalanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda, prestij arama davranışının hem unutulmaz turizm deneyimleri hem de destinasyon sadakati üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca prestij arama davranışının destinasyon sadakati üzerindeki etkisinde proses makro analizi ile unutulmaz turizm deneyiminin kısmi aracılık etkisinin olduğu belirlenmiştir. Turistlerin kişilik özelliklerinin prestij arama davranışı üzerindeki etkisinde ise deneyime acık kişilik özelliğine sahip turistlerin nevrotik, uyumlu, sorumlu ve dışadönük diğer kişilik özelliğine göre daha fazla prestij arama davranışında bulundukları tespit edilmiştir. Ayrıca deneyime acık ve uyumlu kişilik özelliğine sahip turistlerin destinasyon sadakatine daha eğilimli oldukları belirlenmiştir. Öte yandan katılımcıların prestijli olduğunu düşündükleri destinasyonlar arasından, en prestijli yerli destinasyonun “Muğla”, en prestijli yabancı destinasyonun ise “İtalya” olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda akademik alan yazınına, destinasyon yönetimlerine ve turizm işletmelerine yönelik önerilerde de bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Prestij Arama Davranışı, Unutulmaz Turizm Deneyimi, Kişilik, Destinasyon Sadakati, Yerli Turistler.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
9	Deneyimsel Değer, Memnuniyet ve Davranışsal Niyet Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi: Kapadokya Kaya Oteller Örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Sibel ÖZDEMİR	Nevşehir	2022

Özet:

Pazarlama stratejileri sürekli değişmekte ve tüketiciler de bu değişimin en önemli yapı taşlarından biri olmaktadır. Teknolojinin hızla gelişmesi, küreselleşme ve ekonomik şartlar tüketicilerin istek ve beklentilerinde farklılaşmaya sebep olmaktadır. Bu durumun işletmelerin sürdürülebilir bir rekabet sağlamasını zorlaştırdığı ise açıktır. Bu sebeple günümüzde mal ve hizmetlerin işlevselliği tüketicileri memnun etme ve onlar ile uzun vadeli etkileşimler sağlamada yetersiz kalabilmektedir. Turizm işletmeleri tüketicilere yalnızca mal ve hizmet sunmanın yanı sıra, onlara benzersiz deneyimler yaşatmayı amaçlamakta, bu noktada deneyimsel değer yaklaşımına yönelmektedir. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı, deneyimsel değer, müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyet ilişkisini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda, 2020 -2021 yılları arasında, Kapadokya Bölgesi’ndeki kaya otellerde (kaya oyma oteller) geceleme yapmış 389 turistin; demografik özellikleri, deneyimsel değer algıları, memnuniyet ve davranışsal niyetleri, anket formu kullanılarak bir alan araştırması ile belirlenerek, analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, deneyimsel değerin alt boyutları olan hizmet mükemmelliği, estetik ve eğlence boyutlarının davranışsal niyet üzerinde pozitif yönde anlamlı ve güçlü bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ek olarak, hizmet mükemmelliği, estetik, eğlence ve kaçış boyutlarının müşteri memnuniyeti üzerinde pozitif yönde anlamlı ve güçlü bir etki oluşturduğu belirlenmiştir. Ayrıca, deneyimsel değer ile davranışsal niyet ilişkisinde müşteri memnuniyetinin aracılık rolünün olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuçların, ilgili alan yazına olduğu kadar uygulamada deneyimsel değerden yararlanan işletmelere de katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Deneyimsel Değer, Müşteri Memnuniyeti, Davranışsal Niyet, Kaya Oteller, Kapadokya

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
10	Kitle Turizm Destinasyonlarında Sürdürülebilir Turizm Gelişiminin Sosyal Temsil Kuramı Açısından İncelenmesi: Antalya Örneği	Akdeniz Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı	Birsen ÇEVİK ÜNLÜ	Antalya	2022

Özet:

Sosyal psikolojiyi bilimin temel bir alanı olarak ele alan Moscovici; dünyayı anlamanın ve anlamlandırmanın bir yolu olarak sosyal temsilleri işaret etmiştir. Bu bağlamda, kitle turizm destinasyonu olan Antalya’nın sürdürülebilir turizm gelişiminin otel işletmecileri açısından sosyal temsillerini keşfetmek amaçlanmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Veri toplama tekniği olarak temsil içeriğinin kurucu unsurlarını keşfetmek için önemli bir teknik olarak görülen serbest çağrışım yöntemi tercih edilmiştir. Kartopu örnekleme yöntemi tercih edilerek 15/08/2021 ile 30/12/2021 tarihleri arasında 15 otel işletmecisi ile görüşülmüştür. Edinilen veriler bir nitel veri analiz yazılımına aktarılmış ve kodlanmıştır. Kodların benzerlik ve/veya farklılıklarına göre bir araya getirilerek oluşturulan kategoriler içerik analizi ile incelenmiştir. Beş temel kategori ortaya çıkmıştır; çevresel, ekonomik, kültürel, sosyal ve yönetimsel. Bu kategorilerin literatürde yer alan sürdürülebilir turizm göstergeleri ile benzerlik gösterdiği keşfedilmiştir. Ayrıca otel işletmecilerinin Antalya’nın sürdürülebilir turizm gelişimine dair temsillerinin en çok çevresel konularda olduğu görülmektedir. Kategoriler içerisinde yer alan çağrışımlar incelendiğinde en çok tekrarlanan temsillerinin rekreatif faaliyetler, istihdam ve şehir planlaması olduğu görülmektedir. Otel işletmecilerinin zihnindeki görseli keşfetmeye yönelik sorulan soruya verilen yanıtlar kodlandığında ise beş temel kategoriye ulaşılmıştır; doğa görseli, insan kaynakları görseli, kentsel görsel, turistik görsel ve yönetimsel görseldir. Doğal kaynaklar en çok tekrarlanan ve dolayısıyla en yaygın temsiller arasında yerini almıştır. Kelime bulutu analizi ile en çok tekrarlanan temsillerin; rekreatif faaliyetler (Y kuşağı), doğal kaynaklar (X kuşağı), şehir planlaması (Baby Boomer) olduğu resmedilmiştir. Son olarak çoklu mütekabiliyet analizi ile katılımcıların kuşaklarına ve eğitim düzeylerine dair sosyal temsillere yakınlıkları belirlenmiştir. Tüm bu bulgular ışığında literatüre teorik ve pratik katkılar sunulmuş ve araştırma kısıtları çerçevesinde ileride yapılacak araştırmalara yönelik öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir turizm, Sosyal temsil kuramı, Temsiller, Serbest çağrışım yöntemi, İçerik analizi, Kelime bulutu, Çoklu mütekabiliyet analizi

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
11	Online Hizmet Telafi Yöntemlerinin Müşteri Vatandaşlığı Davranışı Üzerindeki Etkisi: Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma	Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Engin TENGİLİMOĞLU	Ankara	2022

Özet:

Bu çalışmanın amacı, konaklama işletmelerinde kaçınılmaz bir durum olarak görülen hizmet hataları karşısında işletmeler tarafından uygulanan hizmet telafi yöntemlerinin, gönüllü müşteri davranışlarını ifade eden müşteri vatandaşlığı davranış niyetleri üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Adalet Teorisi, Sosyal Mübadele Teorisi ve Beklenti Teorisinden faydalanılarak geliştirilen çoklu grup yapısal eşitlik modelini test etmek için senaryo tekniği ile veriler toplanmıştır. Senaryo tekniği, çalışmanın amacı doğrultusunda gerçek hayatta vuku bulabilecek olayların kurgulanan senaryolar ile katılımcılara aktarıldığı ve katılımcılardan senaryolarda kurgulanan olayların kendi başlarına geldiğini düşünerek sorulara yanıt vermesinin istendiği yarı deneysel bir araştırma tekniği olarak değerlendirilmektedir. Çalışmanın amacı doğrultusunda iki hizmet hatası düzeyi (yüksek/düşük) ve üç hizmet telafi türünün (özür/kupon/bağış) kombinasyonlarından oluşan (2 x 3 = 6) altı senaryo geliştirilmiştir. Senaryo başına 66 katılımcı olmak üzere toplam, online rezervasyon deneyimi bulunan 396 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Çoklu grup yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak düşük düzeyli hizmet hatasına maruz kalan grup ile yüksek düzeyli hizmet hatasına maruz kalan grubun hem bütün olarak hem de ayrı ayrı incelenmesi sağlanmıştır. Bütün örneklem üzerinden elde edilen sonuçlar adalet algılarının telafi memnuniyetini, telafi memnuniyetinin de müşteri vatandaşlığı davranışı niyetlerini olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Ayrıca bütün örneklem bağlamında dağıtımsal adaletin telafi memnuniyeti üzerinde en etkili olan adalet türü olduğu tespit edilmiştir. Çoklu grup yapısal eşitlik modeli sonuçlarına göre, adalet türleri ile telafi memnuniyeti arasındaki ilişkide hizmet hatası düzeyinin anlamlı bir düzenleyici etkisi bulunmazken telafi memnuniyeti ile müşteri vatandaşlığı davranışı arasındaki ilişkide düzenleyici etkisi bulunmaktadır. Düşük hizmet hatası düzeyinde telafi memnuniyetinin taraftarlık ve tolerans davranışları üzerinde daha etkili olduğu görülürken yüksek hizmet hatası düzeyinde bu etkinin azaldığı anlaşılmaktadır. Son olarak yüksek düzeyli hizmet hatası grubunda dağıtımsal adaletin düşük düzeyli hizmet hatası grubunda ise etkileşimsel adaletin telafi memnuniyeti üzerinde daha etkili olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Hizmet Hataları, Online Telafi Yöntemleri, Adalet Teorisi, Müşteri Vatandaşlığı Davranışı

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
12	Doğal destinasyonlarda rekreatif faaliyetlere katılan ziyaretçilerin çevreci davranış ve çevreci satın alma davranışı: Kapadokya, Köprülü Kanyon ve Kazdağları örnekleri	Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Yasin Soylu	Çanakkale	2019

 

Özet:

Doğaya dayalı destinasyonlarda gerçekleştirilen bireysel ya da kolektif deneyimler ve potansiyel davranışlar çevresel sorunları ve çevre sorunlarını azaltma çabalarını etkileyebilmektedir. Özellikle bireylerin farklı değerlere ve kaynaklara sahip alanlara ziyaretleri, kişinin hem kendisi hakkındaki görüşlerini hem de dünyaya bakış açısını etkilemektedir. Çalışmanın amacı, doğal destinasyonlardaki faaliyetlere katılan rekreasyoncuların çevresel sorunlara yönelik algılarını, endişelerini belirlemek ve bu sorunların azaltılmasına yönelik günlük yaşamlarındaki ya da rekreatif bir etkinlik sırasındaki çevre dostu davranış ve çevreci satın alma davranışlarını açıklamaktır. Çalışma kapsamında Çanakkale/Kazdağı’nda yürüyüşe gelen, Nevşehir/Kapadokya’da sıcak hava balonuna binen ve Antalya/Köprülü Kanyon’da rafting etkinliğine katılan rekreasyoncularla görüşülmüştür. Toplamda 1164 kişiden çevresel sorunlara ilişkin bilgileri alınmıştır. Bu çalışmadaki hipotezler kısmi en küçük kareler (PLS) analizi kullanılarak yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Modelleri oluşturmak ve geçerliliklerini değerlendirmek için SmartPLS (V.3.2.6) yazılımı kullanılmıştır. Ek olarak üç bölgenin çevreci davranış düzeylerini karşılaştırmak için Tek Yönlü Varyans analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda rekreasyoncuların demografik özelliklerine göre çevre dostu davranışlarında önemli tespitler yapılmıştır. Her üç alanda da çevresel fedakârlık çevre dostu davranışı etkileyen önemli bir değişken olmuştur. Dahası rekreasyoncular günlük yaşamlarındaki çevre dostu davranışlarını etkinlik sürecinde de göstermektedirler. Ek olarak üç alanın karşılaştırıldığı anova testinde, tüm bağımsız değişkenlerde Kazdağı alanı rekreasyoncularının daha çevreci oldukları bulunmuştur. Son olarak çalışmadaki bulgular ışığında çeşitli değerlendirmeler sunulmuş, mevcut ve olası sorunlara yönelik öneriler belirtilmiştir.

Anahtar Kelimler: Normlar, Yer Tutumu, Çevresel Endişe, Çevresel Fedakârlık, Çevreci Davranış, Çevreci Satın Alma Davranışı, PLS-SEM

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
13	Kapadokya bölgesi ignimbiritlerinin muhtemel kaynak bölgelerinin manyetik hassasiyet anizotropisi (AMS) yöntemiyle tespit edilmesi	Hacettepe Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü	Gökhan Atıcı	Ankara	2023

Özet:

Kapadokya ignimbiritleri, Neojen boyunca süre gelen volkanizma sonucu yerleşim bulan ve Orta Anadolu’da büyük alanları kaplayan ignimbiritlerdir. Bu ignimbirilerin kaynak alanlarına ilişkin yapılmış olan bazı çalışmalar bulunsa da kaynak alanlarına ilişkin gizem sürmektedir. Bu gizemi ortadan kaldırmak ve ignimbiritlerin olası kaynak alanları belirlemek için geleneksel volkanolojik yöntemlerin yanı sıra manyetik hassasiyet anizotropisi yöntemi (AMS) kullanılmıştır. İgnimbiritlerin manyetik hassasiyetini kontrol eden bileşenlerin türleri EDS çalışmaları ile belirlenmiştir. Manyetit, titanomanyetit, ilmenit gibi Demir oksit minerallerinin manyetikleşmeyi kontrol eden ana bileşenler olduğu, biyotit, piroksen gibi minerallerinde örneklerin manyetik desenlerinin oluşmasında etkin olduğu tespit edilmiştir. 1293 adet alınan yönlü karot örneğinden toplam 23274 manyetik ölçüm gerçekleştirilmiş, AMS parametreleri belirlenmiş, AMS elipsoitleri oluşturulmuş ve ignimbirtilerin manyetik özellikleri ortaya çıkarılmıştır. AMS yöntemi kullanılarak ignimbiritlerin akış yönleri belirlenmiş, piroklastik akışların vadi içlerinde izlediği yol bu yöntemle açık bir şekilde ortaya konmuştur. AMS yönteminden elde edilen akış yönleri ile birlikte, ignimbiritlerin yayılımları, ii geri düşme ürünleri içerisindeki pomzaların ve litiklerin eş tane boyu dağılım haritaları, geri düşme ürünlerinin kalınlıkları, akıntı birimi içerisindeki tanelerin yönlenmesi gibi sonuçlar ile birleştirilerek ignimbiritler için olası kaynak alanları önerilmiştir. Kavak ignimbiriti için “Çardak Kalderası”, Zelve ignimbiriti için Acıgöl bölgesi, Sarımadentepe ignimbiriti için “Çardak Kalderası”, Gördeles ignimbiriti için “Güzelyurt Kalderası”, Kızılkaya ignimbiriti için Orhanlı bölgesi ve Valibabatepe ignimbiriti için Koçdağ Kalderası olası kaynak alan olarak önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler: İgnimbirit, Manyetik Hassasiyet Anizotropisi (AMS), Kaldera, Kapadokya, Piroklastik Kayaçlar

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
14	Destinasyonlarda sürdürülebilir rekabet üstünlüğü açısından gastronomik kimlik: Kapadokya örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Bülent Yorgancı	Nevşehir	2023

Özet:

Dünya genelinde rekabet her geçen gün daha da artmaktadır. Yerel paydaşların, özellikle destinasyon yöneticilerinin ve işletmelerin turizm endüstrisinde sahip oldukları payı korumak ve verimlilik düzeyini artırmak için diğer destinasyon ve işletmelerden farklı göstermeleri bir zorunluluk olmuştur. Bunun içindir ki destinasyonların sahip oldukları ürünlere bir kimlik kazandırmaları ve diğerlerinden farklı olduklarını ön plana çıkarmaları gerekmektedir. Bu görevde rol alan aktörler (destinasyon yöneticileri ve diğer paydaşlar) hem destinasyonun bütün bir yıl ziyaretçi çekebilmesi (mevsimselleşmeyi ortadan kaldırması) hem de destinasyonun kültürel farklılıklarını, ikamesi mümkün olmayan ürünlerini, kıt ve tüketiciler için değer yaratan kaynaklarını, kalitesini ve imajını bir kimliğe büründürmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Gastronomik Kimlik, Yerel Ürünler, Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü, Sürdürülebilirlik, Destinasyon, Kapadokya

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
15	Sürdürülebilir turizm bakış açısıyla talebin yönetilmesinde taşıma kapasitelerinin hesaplanması ve pazarlamama çerçevesinde incelenmesi:	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	İrem Bozkurt	Nevşehir	2023

Özet:

Tarih, doğa ve kültür bakımından son derece önemli olan Kapadokya bölgesi, dünyanın dört bir yanından ve her yaştan ziyaretçiye ev sahipliği yapmaktadır. Şehrin cazipliğini ve çekiciliğini yitirmemesi, devamlılığın gelecek nesillere de aktarılması adına, zarar gören ve/veya görebilecek miras alanlarında talebin kontrol altına alınması büyük önem arz etmektedir. Aksi takdirde yeniden oluşabilmesi imkânsız gözüken yapıların ve oluşumların, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacağı su götürmez bir gerçektir. Bu çalışmanın temel amacı, Kapadokya bölgesinde yer alan ören yerlerinden en fazla ziyaretçiye ev sahipliği yapan alanların belirlenmesi ve bölgenin sürdürülebilirliğine engel olabilecek değişkenlere yönelik pazarlamama stratejilerini ortaya koymaktır. Bu kapsamda öncelikle, Nevşehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün yayımladığı istatiksel raporlardan, bölgede ziyaretçi yoğunluğunun yaşandığı alanlar tespit edilmiştir. Bu alanlar, Göreme Açık Hava Müzesi, Derinkuyu ve Kaymaklı Yer Altı Şehirleri olarak belirlenmiştir. Daha sonra bu alanlarda fiziksel, rekreasyonel ve sosyal taşıma kapasiteleri hesaplanmıştır. Hesaplamalar doğrultusunda, Derinkuyu ve Kaymaklı Yer Altı Şehirlerinde, yılın tüm aylarında hem fiziksel hem de sosyal taşıma kapasitelerinin aşıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Göreme Açık Hava Müzesi’nde ise Aralık, Ocak, Şubat ve Mart ayları dışında, yılın diğer aylarında fiziksel taşıma kapasitesinin aşıldığı görülmektedir. Göreme Açık Hava Müzesi’nin rekreasyonel taşıma kapasitesi sonucuna göre günlük ziyaretçi sayısı 1.715 kişi olarak belirlenmiştir. Nevşehir’in sahip olduğu turistik çekicilikleriyle ayakta kalabilmesi adına, olası talep artışında yaşanacak olumsuzlukların açığa çıkarılması ve bu doğrultuda pazarlamama (demarketing) stratejilerini ortaya koyabilmek için Bulanık Bilişsel Haritalama yöntemi tercih edilmiştir. Bu bağlamda Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi akademisyenlerinden, Nevşehir karar vericilerden ve bölgenin sektör temsilcilerinden oluşan toplam 39 kişiye, “Kapadokya bölgesinde sürekli olarak turist artışının yaşandığı varsayıldığında, bölgede ekonomik, çevresel ve sosyo-kültürel bağlamda ne gibi etkiler meydana gelecektir?” sorusu yöneltilmiştir. Katılımcıların görüşleri doğrultusunda, her birine ait olmak üzere toplamda 39 bilişsel harita elde edilmiş ve bu haritalar, bilgisayar ortamında analiz edilmiştir. Analiz kapsamında bölgede sürekli olarak turist artışının yaşanmasıyla ortaya çıkabilecek durumların neler olabileceği tespit edilmiştir. Durumların her biri değişken olarak adlandırılmış ve değişkenler merkeziyet derecelerine göre sıralanmıştır. Sonrasında bu değişkenlerin güçlendirilmesi veya iyileştirilmesi sonucunda diğer değişkenlerin bu durumdan nasıl etkileneceğine ilişkin görecelik etkileri dikkate alınarak, sinir ağları simülasyonları oluşturulmuştur. Değişkenlerin merkeziyet dereceleri göz önünde bulundurulduğunda en merkezi değişken, “talep artışı” olarak ortaya çıkmıştır. Bu değişkeni sırası ile “tahribat, gelir artışı ve yatırım olanakları” değişkenleri takip etmektedir. Araştırma sonucunda ise bu değişkenlerin görecelik etkileri ve sinir ağları simülasyonları göz önünde bulundurularak, bölgeye ilişkin pazarlamama stratejilerini içeren öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Talep Yönetimi, Taşıma Kapasitesi, Pazarlamama, Bulanık Bilişsel Haritalama

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
16	Kapadokya bölgesi Bizans kiliseleri duvar resimlerinde İsa’nın passionu (çektikleri) sahnelerinin ikonografisi	Anadolu Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	Gizem Öncelen	Eskişehir	2021

Özet:

Kapadokya Bölgesi Bizans Kiliselerinde yer alan ve İsa’nın passionu (çektikleri) dönemine ait olan sahnelerin ikonografisi bu tezin konusunu oluşturmaktadır. Bizans Dönemi’nde Kapadokya Bölgesi imparatorluğun önemli din ve sanat merkezlerinden biridir. Çok sayıda resimli kilise bulunan bölgede incelenen sahneler Arkaik grup ve Orta Bizans Dönemi’ne tarihlendirilir. Passion dahilinde 13 sahne incelenmiştir. Bu sahneler; Kudüs’e Giriş, Son Akşam Yemeği, Havarilerin Komünyonu, Ayak Yıkama, Zeytin Dağı’nda Dua, Yahuda’nın İhaneti, Anna ve Kayafa’nın Yargısı, Petrus’un İhaneti, Pilatus’un Yargısı, Golgota Yolu, Çarmıhta İsa, İsa’nın Çarmıhtan İndirilmesi ve İsa’nın Gömülmesi sahneleridir. Bu sahneler Nevşehir ağırlıklı olmak üzere Aksaray, Kayseri ve Niğde illerinde toplam 48 yapıda görülür. En yoğun görülen Çarmıhta İsa sahnesini, Kudüs’e Giriş, Son akşam Yemeği ve Yahuda’nın İhaneti sahneleri izler. Anna ve Kayafa’nın Yargısı ile Zeytin Dağı’nda Dua sahneleri ise bölgede birer örnekle temsil edilir. Kanonik incillerin anlatımlarıyla şekillenen sahnelerin ikonografisinde birbirini tekrar eden kompozisyonlara yer verildiği görülür. Üslup ise yapıdan yapıya farklılıklar sergilemektedir.

Anahtar Kelimeler: Kapadokya kiliseleri, Bizans resim sanatı, İkonografi, İsa, Passion.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
17	Deneyimsel değer, memnuniyet ve davranışsal niyet arasındaki ilişkilerin belirlenmesi: Kapadokya Kaya Oteller örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü	İrem Bozkurt	Nevşehir	2023

Özet:

Pazarlama stratejileri sürekli değişmekte ve tüketiciler de bu değişimin en önemli yapı taşlarından biri olmaktadır. Teknolojinin hızla gelişmesi, küreselleşme ve ekonomik şartlar tüketicilerin istek ve beklentilerinde farklılaşmaya sebep olmaktadır. Bu durumun işletmelerin sürdürülebilir bir rekabet sağlamasını zorlaştırdığı ise açıktır. Bu sebeple günümüzde mal ve hizmetlerin işlevselliği tüketicileri memnun etme ve onlar ile uzun vadeli etkileşimler sağlamada yetersiz kalabilmektedir. Turizm işletmeleri tüketicilere yalnızca mal ve hizmet sunmanın yanı sıra, onlara benzersiz deneyimler yaşatmayı amaçlamakta, bu noktada deneyimsel değer yaklaşımına yönelmektedir. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı, deneyimsel değer, müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyet ilişkisini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda, 2020 -2021 yılları arasında, Kapadokya Bölgesi’ndeki kaya otellerde (kaya oyma oteller) geceleme yapmış 389 turistin; demografik özellikleri, deneyimsel değer algıları, memnuniyet ve davranışsal niyetleri, anket formu kullanılarak bir alan araştırması ile belirlenerek, analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, deneyimsel değerin alt boyutları olan hizmet mükemmelliği, estetik ve eğlence boyutlarının davranışsal niyet üzerinde pozitif yönde anlamlı ve güçlü bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ek olarak, hizmet mükemmelliği, estetik, eğlence ve kaçış boyutlarının müşteri memnuniyeti üzerinde pozitif yönde anlamlı ve güçlü bir etki oluşturduğu belirlenmiştir. Ayrıca, deneyimsel değer ile davranışsal niyet ilişkisinde müşteri memnuniyetinin aracılık rolünün olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuçların, ilgili alanyazına olduğu kadar uygulamada deneyimsel değerden yararlanan işletmelere de katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Deneyimsel Değer, Müşteri Memnuniyeti, Davranışsal Niyet, Kaya Oteller, Kapadokya

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE / ENSTİTÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
18	Kapadokya bölgesindeki kayadan oyma yeraltı depolarının duraylılığının değerlendirilmesi	Hacettepe Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü	Selma Sülükçü	Ankara	2019

Özet:

Kapadokya Bölgesi’nde ignimbitiler içinde açılmış tarihi kayadan oyma yapılara benzer şekilde, özellikle patates ve limon depolanması amacıyla daha büyük hacimli ve düzenli şekilde yeraltı açıklıkları da oluşturulmaktadır. Ancak, bu depolara ilişkin yapılmış tek çalışma depoların çevre kayasındaki ısı transferi ve enerji kaybının değerlendirilmesine yöneliktir. Günümüzde depolama hacminin artışıyla depolarda gelişen jeo-mühendislik sorunlarının belirlenmesi ve bu depoların duraylılığına etki eden faktörlerin araştırılması amacıyla yapılan bu tez çalışmasından elde edilen sonuçlar esas alınarak duraylılıkları değerlendirilmiş ve bunların planlanması ve kazısıyla ilgili olarak dikkat edilmesi gereken hususlara ilişin bir kılavuz önerilmiştir. Bu amaçla; farklı türde ignimbiritlerde açılmış ve incelenmesine izin verilen depoların ayrıntılı envanteri hazırlanmış, bu depolardan amaca yönelik jeo-mühendislik verisi toplanmış ve bazı depolardaki duraysızlıklara ilişkin gözlemler yapılmış, seçilen depolarda sıcaklık ve nem değerleri uzun süreli olarak ölçülmüş, laboratuvar deneyleriyle ignimbiritlerin jeomekanik özellikleri laboratuvar deneyleriyle tayin edilmiş, yapılan kinematik ve 2- ve 3-boyutlu sayısal analizlerle depoların farklı koşullar altındaki duraylılık durumları araştırılmış ve son aşamada da depoların planlama ve kazı aşamalarında dikkat edilecek hususları içeren bir kılavuz önerilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar; Kızılkaya ignimbiriti dışındaki diğer ignimbiritlerde açılmış depoların özellikle girişlerine yakın kesimlerinde atmosferik koşullara bağlı olarak parçalanma, dökülme va kavlaklanmanın gelişeceğine ve tabakalanma ve piroklastik döküntü çökellerinin tavanda yer alması halinde depo tavanlarında yenilme olacağına işaret etmiş olup, bu belirleme sınırlı sayıdaki depoda yapılan gözlemlerle uyum içindedir. Kinematik analizlere göre; Cemilköy ignimbiritinde süresizlik denetimli bir duraysızlık sorunu beklenmezken, diğer igimbiritlerde belirli doğrultularda yeni açılacak depolarda fayın da etkisiyle büyük kama bloklarının oluşabileceği belirlenmiş ve bu blokların depoları tehdit etmemesi amacıyla uygun olabilecek depo kazı yönleri önerilmiştir. Sayısal analizler, giriş mesafesinin ve topuk genişliklerinin artmasıyla depoların duraylı kalması için gereken örtü kalınlığının da artacağını, depo genişliğinin artmasıyla ise azalacağını göstermiştir. Ayrıca bu analizlere göre; depo geometrisine bağlı olarak örtü kalınlığı arttıkça yeryüzünden depo tavanına doğru çekme gerilmeleri nedeniyle yüzeyde çatlakların oluşabileceği belirlenmiştir. İncelenen her bir ignimbirit türü için farklı açıklık geometrilerine sahip şevsiz ve şevli modeller için yapılan 2-boyutlu analizler sonucunda depo kazısı kılavuzunda depolara ait geometrik özellikleri esas alan grafikler oluşturulmuştur. Şevli, komşu konumlu ve simetrik depo modelleri için yapılan 3-boyutlu sayısal analizlere göre, depoya giriş duvarının ince olması durumunda örtü kalınlığı değişimlerine bağlı olarak bu duvarın ve özellikle kare topuklu depolarda deponun duraysız konuma geçeceği, örtü kalınlığının 4 m olması durumunda depolar arasındaki duvarın üzerine gelen hatta yeryüzünde çatlakların gelişebileceği belirlenmiştir. 2- ve 3-boyutlu analizlere göre, depoların duraylılığı açısından daha fazla sayıda elemanda yenilmenin gözlendiği kare topuklar yerine şerit topuklu ya da localı sistemin tercih edilmesi ve özellikle topuklu sistemle açılması planlanan depolarda kazı öncesi 3-boyutlu analizlerin yapılmasının gerekliliği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kayadan oyma yeraltı deposu, İgnimbirit, 2- ve 3-boyutlu analiz, Kinematik analiz, Kazı kılavuzu, Jeomeknaik özellikler, Duraylılık, Kapadokya.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
19	Destinasyon İmajı ve Deneyimin Destinasyon Aşkına Etkisi: Nevşehir İli Örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	Ayhan Başçı	Nevşehir	2022

Özet

Araştırmanın amacı destinasyon imajı ve destinasyon deneyiminin destinasyon aşkı üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Literatür taraması sonucunda hipotezler geliştirilmiş ve bu temelde araştırma modeli oluşturulmuştur. Araştırmanın bağımsız değişkenini destinasyon imajı ile destinasyon deneyimi kavramları oluşturmaktadır. Araştırmanın bağımlı değişkeni ise destinasyon aşkı kavramıdır. Katılımcıların destinasyon imajı, destinasyon deneyimi ve destinasyon aşkı düzeylerini ölçmek için farklı araştırmacılar tarafından geliştirilen ölçekler kullanılmıştır. Araştırma evrenini Nevşehir ilini ziyaret eden katılımcılar oluşturmaktadır. Araştırmada tesadüfi olmayan örnekleme yöntemlerinden yargısal örnekleme türü tercih edilmiştir. Araştırmada kullanılmak üzere 387 adet veri toplanmıştır. Elde edilen verilere uygulanan regresyon analizi sonucunda destinasyon imajı ve destinasyon deneyiminin destinasyon aşkı üzerinde anlamlı ve pozitif yönde etkiye sahip olduğu ve destinasyon aşkını daha fazla etkieyen değişkenin destinasyon deneyimi olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Destinasyon Aşkı, Destinasyon Deneyimi, Destinasyon İmajı, Nevşehir, Kapadokya.

 

NO	TEZİN ADI	ÜNİVERSİTE VE ENSTİTÜSÜ	TEZİ HAZIRLAYAN	İLİ	YILI
20	Sürdürülebilir Turizm Bakış Açısıyla Talebin Yönetilmesinde Taşıma Kapasitelerinin Hesaplanması ve Pazarlamama Çerçevesinde İncelenmesi: Kapadokya Örneği	Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı	İrem Bozkurt	Nevşehir	2022

Özet

Tarih, doğa ve kültür bakımından son derece önemli olan Kapadokya bölgesi, dünyanın dört bir yanından ve her yaştan ziyaretçiye ev sahipliği yapmaktadır. Şehrin cazipliğini ve çekiciliğini yitirmemesi, devamlılığın gelecek nesillere de aktarılması adına, zarar gören ve/veya görebilecek miras alanlarında talebin kontrol altına alınması büyük önem arz etmektedir. Aksi takdirde yeniden oluşabilmesi imkânsız gözüken yapıların ve oluşumların, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacağı su götürmez bir gerçektir. Bu çalışmanın temel amacı, Kapadokya bölgesinde yer alan ören yerlerinden en fazla ziyaretçiye ev sahipliği yapan alanların belirlenmesi ve bölgenin sürdürülebilirliğine engel olabilecek değişkenlere yönelik pazarlamama stratejilerini ortaya koymaktır. Bu kapsamda öncelikle, Nevşehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün yayımladığı istatiksel raporlardan, bölgede ziyaretçi yoğunluğunun yaşandığı alanlar tespit edilmiştir. Bu alanlar, Göreme Açık Hava Müzesi, Derinkuyu ve Kaymaklı Yer Altı Şehirleri olarak belirlenmiştir. Daha sonra bu alanlarda fiziksel, rekreasyonel ve sosyal taşıma kapasiteleri hesaplanmıştır. Hesaplamalar doğrultusunda, Derinkuyu ve Kaymaklı Yer Altı Şehirlerinde, yılın tüm aylarında hem fiziksel hem de sosyal taşıma kapasitelerinin aşıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Göreme Açık Hava Müzesi’nde ise Aralık, Ocak, Şubat ve Mart ayları dışında, yılın diğer aylarında fiziksel taşıma kapasitesinin aşıldığı görülmektedir. Göreme Açık Hava Müzesi’nin rekreasyonel taşıma kapasitesi sonucuna göre günlük ziyaretçi sayısı 1.715 kişi olarak belirlenmiştir. Nevşehir’in sahip olduğu turistik çekicilikleriyle ayakta kalabilmesi adına, olası talep artışında yaşanacak olumsuzlukların açığa çıkarılması ve bu doğrultuda pazarlamama (demarketing) stratejilerini ortaya koyabilmek için Bulanık Bilişsel Haritalama yöntemi tercih edilmiştir. Bu bağlamda Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi akademisyenlerinden, Nevşehir karar vericilerden ve bölgenin sektör temsilcilerinden oluşan toplam 39 kişiye, “Kapadokya bölgesinde sürekli olarak turist artışının yaşandığı varsayıldığında, bölgede ekonomik, çevresel ve sosyo-kültürel bağlamda ne gibi etkiler meydana gelecektir?” sorusu yöneltilmiştir. Katılımcıların görüşleri doğrultusunda, her birine ait olmak üzere toplamda 39 bilişsel harita elde edilmiş ve bu haritalar, bilgisayar ortamında analiz edilmiştir. Analiz kapsamında bölgede sürekli olarak turist artışının yaşanmasıyla ortaya çıkabilecek durumların neler olabileceği tespit edilmiştir. Durumların her biri değişken olarak adlandırılmış ve değişkenler merkeziyet derecelerine göre sıralanmıştır. Sonrasında bu değişkenlerin güçlendirilmesi veya iyileştirilmesi sonucunda diğer değişkenlerin bu durumdan nasıl etkileneceğine ilişkin görecelik etkileri dikkate alınarak, sinir ağları simülasyonları oluşturulmuştur. Değişkenlerin merkeziyet dereceleri göz önünde bulundurulduğunda en merkezi değişken, “talep artışı” olarak ortaya çıkmıştır. Bu değişkeni sırası ile “tahribat, gelir artışı ve yatırım olanakları” değişkenleri takip etmektedir. Araştırma sonucunda ise bu değişkenlerin görecelik etkileri ve sinir ağları simülasyonları göz önünde bulundurularak, bölgeye ilişkin pazarlamama stratejilerini içeren öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Talep Yönetimi, Taşıma Kapasitesi, Pazarlamama, Bulanık Bilişsel Haritalama